آیا گلوکوزامین به داد مفاصل می رسد؟

در این مطلب نگاه اجمالی بر عملکرد این دو ماده خواهیم داشت.

 
● (MSM)

MSM یک ترکیب سولفور طبیعی می باشد که در اکثر موادغذائی یافت می شود در تحقیقات به عمل آمده مشخص شده است که این ماده در رفع التهاب و درمان سرطان علی الخصوص سرطان سینه و روده مؤثر می باشد.

MSM این قابلیت را دارد که از سرعت پیشرفت بیماری قلبی جلوگیری می کند. در آزمایش هائی که بر روی حیوانات به عمل آمده مکمل کردن این ماده در رژیم غذائی آن ها نشان داد که این ماده از بروز مشکلات مفصلی، کم خونی و همچنین اختلالات کلیوی ممانعت به عمل می آورد. در یک گزارش که توسط دکتر جاکوب اتل به عمل آمده بود معلوم شده بود که توسط این ماده او توانسته بود ۱۸۰۰۰ بیمار خود را که از دردهای مزمن، آسیب دیدگی های مکرر مفصلی، آرتروز و… رنج می بردند را مداوا کند. در مورد آرتروز میزان ۶ گرم مصرف روزانه برای کاهش دردهای مفصلی پیشنهاد می شود در خصوص عوارض جانبی و سمی بودن این ماده (دارو) برای بدن تاکنون هیچ گزارشی اعلام نشده است حتی در مواردی که بیمار روزانه تا ۱۰۰ گرم از این ماده دریافت کرده است نیز هیچ عارضه جانبی دیده نشده است به هر حال میزان مصرف توصیه شده این ماده به صورت روزانه حدود ۲ تا ۲۰ گرم می باشد ولی همانطور که در ابتدا نیز عنوان شد در صورت مصرف توٲم این ماده با گلوکوزامین تٲثیر مثبت آن چندین برابر خواهد شد.

این بدین معنی می باشد که در صورت وجود گلوکوزامین می توان میزان دریافت MSM را تا حدود ۱ تا ۲ گرم در طول روز کاهش داد.

● گلوکوزامین (Glucosamine)

گلوکوزامین همانطور که از اسمش پیداست از سنتز ترکیب قند و آمین به وجود می آید (گلوکز + آمین). گلوکوزامین در شکل های مختلفی وجود دارد: HCL، سولفات پتاسیم، سولفات سدیم و ان استیل که البته همگی دارای تٲثیر مشابهی می باشند (درصد جذب انواع گلوکوزامین حدود ۹۰ درصد به بالا می باشد. در دو تحقیق که در سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۲ به عمل آمده مشخص شد که گلوکوزامین در برطرف کردن دردهای مفصلی و ارتقاء عملکرد مفاصل بسیار مؤثر می باشد. در یک تحقیق دیگر حتی عنوان شده بود که گلوکوزامین در قیاس با داروهای ضد التهاب همچون ایبوپروفن در برطرف کردن دردهای مفصلی کارسازتر می باشد.

نحوه مکانیزم اثر این ماده هنوز مشخص نشده است ولی با این وجود این طور به نظر می رسد که این ماده باعث تحریک بدن در رشد غضروف می شود. (کارتلیج) یا همان غضروف در تمامی مفاصل بدن یافت می شود و از این بابت که با سیستم گردش خون در ارتباط است مستثنی می باشد. یعنی غضروف ها برخلاف دیگر بافت های بدن هیچ وقت به صورت مستقیم توسط خون تغذیه نمی شوند و به همین خاطر غضروف ها می بایست موادمغذی خود را از طریق گردش مایعات داخل بدن تٲمین نمایند. فشار وارده بر مفاصل باعث می شود که مایع داخل غضروف به سمت خارج بافت حرکت نماید و سپس همین مایع در شرایط خارج از مفصل موادمغذی خود را جذب می نماید و هنگامی که فشار وارده از روی مفصل برداشته شد، دوباره این مایع به داخل غضروف برمی گردد و آن را با موادغذائی کامل تغذیه می نماید یکی از دلایل اصلی اینکه چرا ورزش برای سلامت مفاصل مؤثر است همین می باشد. افرادی که فعالیت بدنی پائینی دارند به لحاظ ابتلاء به عوارضی همچون آرتروز و ناراحتی های مفصلی بسیار مستعدتر می باشند. به مرور زمان غضروف ها به تدریج قدرت نگه داشتن مایعات را از دست می دهند که همین موضوع اسباب ظهور دردهای مفصلی را فراهم می کند.

مکمل کردن گلوکوزامین در رژیم غذائی روزانه باعث می شود که این مایعات (که اصطلاحاً به آن ها Synorial گفته می شود) سفت تر شده و خاصیت ژلاتینی به خود بگیرند و در نتیجه غضروف بتواند مایع بیشتری را در میان خود نگه دارد و همین خاصیت نه تنها باعث افزایش دسترسی کارتلیج (غضروف) به موادغذائی می شود بلکه قدرت تحمل فشار بیشتر بر روی مفصل را نیز ارتقاء می دهد. در کلام دیگر می توان عملکرد گلوکوزامین را این طور بیان کرد که باعث کاهش اصطحکاک و کاهش درد اطراف مفصل می شود.

پس از گذشت ۱۲ تا ۱۸ ماه از مکمل کردن گلوکوزامین، سیستم اعصاب مرکزی فیبرهای عصبی را به داخل بافت مفصل امتداد می دهد و بدین ترتیب عملکرد سیستم عصبی و حرکتی بدن ارتقاء می یابد. علاوه بر این مشخص شده است که گلوکوزامین به دوباره سازی غضروف های صدمه دیده نیز کمک می کند. بنابر تحقیقاتی که اخیراً به عمل آمده هیچ عوارض جانبی در خصوص مکمل کردن دراز مدت این ماده در رژیم غذائی روزانه در افراد سالم دیده نشده است. دُز مصرفی معمول گلوکوزامین به صورت روزانه حدود ۵/۱ گرم می باشد که بسته به نیاز فرد می توان آن را تا ۳ و حتی ۱۲ گرم در طول روز رساند. به طور متوسط در هر وعده می بایست حدود ۷۵۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرم (۷۵/۰ تا ۵/۱ گرم) گلوکوزامین مصرف کرد. بهترین زمان برای مصرف گلوکوزامین همراه با وعده غذائی می باشد.

● نتیجه گیری

MSM و گلوکوزامین برای آن دسته از ورزشکارانی که از یک درد مزمن بر اثر تمرین سنگین رنج می برند بسیار مفید و مؤثر می باشند. در صورت مصرف صحیح و به جای این ترکیبات به طور حتم ورزشکار ارتقاء عملکرد ورزشی و خلاص شدن از دست درد مفصل را تجربه خواهد کرد.