هرکسی که تجربهٔ رژیم گرفتن را دارد خوب میداند که اصلیترین مشکل کاهش کالری دریافتی از دست دادن احتمالی بافت عضلاننی است. این مورد علیالخصوص زمانی نمود بیشتری پیدا میکند که برنامه رژیم غذائی به لحاظ کالری در قیاس با میزان فعالیت بدنی در سطح به مراتب پائینتری قرار داشته باشد. مگر اینکه از بابت دریافت پروتئین کافی در رژیم غذائی خاطر جمع باشید.
ادامه مطلب: کراتین و چربیسوزی
۵۰ درصد کاهش وزن حاصله میتواند از طریق از دست رفتن ماهیچه و یا همان بافت عضلانی باشد. در شرایطی که کاهش کالری قابل توجه باشد و این امر تداوم داشته باشد حتی آنابولیکهای استروئید نیز نمیتوانند بافت عضلانی را حفظ کنند.
این دلیل اصلی، یادآوری مکرری است که توصیه میکند از کاهش وزنه بیش از ۲ پوند (هر پوند ۴۵۳ گرم) در هفته پرهیز کنید.
با کاهش کالری دریافتی به منظور تغییر در ترکیب بدنی و کاهش چربی، سطح انرژی بدن نیز روند نزولی پیدا میکند و همین امر منجر به کاهش شدت تمرین میشود که بهتبع آن کاهش بافت عضلانی نیز محرز میشود. کراتین عملکردی همچون یک نسخه پشتیبان (backup) دارد و با اهدای مولکولهای فسفات اقدام به احیاء ATP در داخل سلولها میکند و با در نظر داشتن این عملکرد کراتین، کمک به حفظ ذخایر فسفاژن در دوران رژیمگیری امری معقول جلوه میکند. در یک پژوهش جدید بر روی نقش کراتین در حفظ ذخایر انرژی عضلانی دوران محدودیت کالری دریافتی، آزمایشاتی به عمل آمد که خلاصه آن به شرح ذیل میباشد.
در این آزمایش ۱۶ فرد با میانگین سنی ۱۸ تا ۲۶ سال حضور داشتند که تمامی آنها حداقل ۲ سال سابقه تمرین با وزنه بهصورت ۲ تا ۶ جلسه در هفته را داشتند و هیچکدام در کارنامهشان گزارشی مبنی بر استفاده از داروهای آنابولیک استروئید نداشتند. افراد فوق به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول چهار روز روزانه ۲۰ گرم کراتین مصرف میکردند گروه دوم از یک پودر کراتیننما استفاده میکردند. هر دو گروه از یک رژیم غذائی مشابه پیروی میکردند که تشکیل شده بود از ۷/۵۴ درصد کربوهیدرات، ۳۰/۲۱ درصد پروتئین و ۲۴ درصد چربی. محققین تأثیر کراتین را بر روی ورزشهای غیرهوازی انجام دادند و از این مردان خواستند ۱۰ دوی سرعت ۶۰ ثانیهای با استراحتهای ۳۰ ثانیهای مابین آنها را انجام دهند. هر دو گروه با پیروی از رژیم ۷/۳ درصد کاهش وزن داشتند و سطح کراتین عضلانی در هر گروه هیچ تغییری نکرد. شاید این نتیجه به دلیل کوتاه بودن (۴ روزه) دوره تست بوده باشد. با این وجود درصد تغییر بافت خالص عضلانی در گروهی که از کراتیننماها استفاده میکردند تا حدودی در قیاس با گروهی که از کراتیننما استفاده کرده بودند کمتر بود. با اینحال اندازهگیری حاصل از خروج نیتروژن از بدن شبیه هم بود بدین معنا که دو گروه به یک اندازه پروتئین از دست دادهاند. حتی بهرغم دریافت ۹۶/۰ گرم پروتئین با ازاء هر کیلو وزن بدن که از میزان پیشنهادی ۸/۰ گرم به ازاء وزن بدن نیز بالاتر بود. نیتروژن خروجی از بدن نشان میداد که هنوز مقدار پروتئین دریافتی کافی نیست.
گروهی که از کراتین استفاده کردند افزایش ۱۶ درصدی ذخایر کراتین عضلانی را نشان دادند یعنی همان مقدار که پس از دوره بارگیری کراتین مشاهده میشود (۲۰ گرم کراتین روزانه و برای ۵ تا ۶ روز متوالی) این نشان میدهد حتی بهرغم قرار داشتن در دوره رژیمگیری باز میتوانید از فواید کراتین بهرهمند شوید. فواید کراتین همچنین بر روی افزایش عملکرد ورزشی نیز تأثیرگذار بوده و به گونه گروهی که از کراتین استفاده کرده بودند ۶/۴ درصد افزایش عملکرد ورزشی پس از اجرای ۴ تست دو سرعت بر روی آنها حاصل شد. در قیاس با گروه فوق گروهی که از کراتیننما استفاده کرده بود ۱/۱ درصد کاهش عملکرد ورزشی در آنها مشاهده گردید.
حتی با این وجود که میزان نیتروژن تخلیه شده از بدن در هر دو گروه شبیه به یکدیگر بود ولی میزان از دست رفتن حجم عضلانی بدون چربی در گروهی که از کراتین استفاده کرده بودند در قیاس با گروه دوم کمتر بود. شاید علت این تفاوت در گروهی که از کراتین استفاده کرده بودند به دلیل احتباس آب بوده باشد. یک آزمایش دیگر نشان داد که افرادی که ۳ روز متوالی کراتین دریافت کردند بر میزان آب بدنشان ۲ درصد افزوده شد و افزیش آب بین سلولی در آنها نیز ۳ درصد اندازهگیری شد. تجمع آب بین سلولی موجب هیدراته شدن سلولها میشود که در پاسخ بهصورت سیگنال آنابولیکی سلولی عمل میکند.
در بررسی جدیدی که به عمل آمد این نتیجه بهدست آمد که دریافت کراتین در دوران محدودیت کالری دریافتی به دلیل حفظ ذخایر انرژی عضلانی میتواند سودمند واقع شود.