پروتین سویا سلطان پروتئین گیاهی است، هر چند که تا حدی در مورد آن بی عدالتی شده و به اشتباه در بسیاری از موارد جزو پروتئینهای بی کیفیت طبقه بندی می شود .
بزرگترین تصور اشتباه در مورد پروتئین سویا این است ، به این دلیل که حاوی استروژن های گیاهی است ( مواد شیمیایی گیاهی که دارای خصوصیاتی شبیه استروژنها هستند ). باعث کاهش سطوح تستسترون و افزایش سطح استروژن می شوند . ولی مطالعات متعددی نشان داده که این حقیقت ندارد .اخیراً تجزیه و تحلیلی روی ۱۵ مورد از مطالعات معتبر پیشین که روی ارتباط سویا و سطوح تستسترون صورت گرفته بود . انجام شد .
محققان نتیجه گیری کردند که سویا تغییری بر سطح تستسترون در مردان ایجاد نمی کند . یکی دیگر از تصورات غلط در مورد سویا این است
که این پروتئین مشابه پروتئینهای شیر ، باعث رشد عضلانی نمی شود . بر خلاف این ادعا ، مطالعه ای در سال ۲۰۰۷ نشان داد وقتی به تعدادی بدنساز مرد، پروتئین سویا کنستانتره، پروتئین سویا ایزوله، پودر مخلوط شامل سویا و وی یا پودر پروتئین وی ایزوله در طول برنامه ۱۲ هفته ای تمرین با وزنه داده شده، همگی افزایش حجم مشابهی داشتند .فارق از این که کدامیک از این پروتئینها را مصرف کرده بودند . این تحقیق دیگری را که در سال ۲۰۰۶ توسط محققان کانادایی بر روی افراد تمرین نکرده انجام شده بود را هم تایید کرد.
پروتئین سویا بنظر می آید که مزایای مشابه وی ارائه می دهد ، بعلاوه فوایدی که وی و پروتئینهای دیگر فاقد آن هستند . اولین آنها توانایی پروتئن سویا در افزایش سطوح هورمون رشد است ، که بنظر می آید بخاطرمقادیر بالای آرژینین و لیزین موجود در آن است . همچنین باعث تقویت سطوح نیتریک اکسید می شود . انیستیتو پلی تکنیک ویرجینیا و محققان دانشگاه آیالتی بلکزبورگ کشف کردند که فیتواستروژن جنستئین موجود در سویا باعث افزایش سطوح نیتریک اکسید می شود به وسیله افزایش آنزیمی که کاتالیزور بین تبدیل آرژینین به نیتریک اکسید بشمار می آید . علاوه بر این ، سویا برای ریکاوری عضلات بهتر عمل می کند .
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۴ در ایالات اوهایو بر مقایسه پروتئین بارهای سویا و وی روی رشد عضلانی انجام شده گزارش کرد مردانی را که سویا دریافت کردند بدنبال تمرین بدنشان بهتر در برابر رادیکالهای آزاد محافظت شد نسبت به کسانی که پروتئین وی استفاده کرده بودند . ودر سال ۲۰۰۵ ژورنال طب ورزش و تناسب اندام گزارش کرد که زنانی که پروتئین سویا برای چهار هفته دریافت کرده بودند دچار آسیبهای اکسیداتیو کمتر شدند نسبت به کسانی که پروتئین وی مصرف کرده بودند (در دسته ای که وی مصرف کردند، چنین کاهشی دیده نشد ).
علاوه بر تمام اینها، سویا می تواند به چربی سوزی هم موثر باشد . ژورنال بیماری چاقی در سال ۲۰۰۸ گزارش کرد پروتئین سویا می تواند به چربی سوزی کمک کند، که احتمالاً به دلیل کاهش اشتها و کالری دریافتی است . در واقع مطالعه در سال ۲۰۰۷ که توسط محققان در دانشگاه آلابوما انجام شد گزارش کرد زنانی که روزانه نوشیدنی پروتئین حاوی ۲۰ گرم پروتئین سویا بعلاوه ۱۶۰ میلی گرم از ایزوفلاونها دریافت می کردند از چربی های شکم شان کاسته شد، در حالی که کسانی که نوشیدنی حاوی ۲۰ گرم کازئین دریافت کرده بودند بر چربی ناحیه شکم شان افزوده شد . دلیلش این است که سویا باعث افزایش سطوح نیتریک اکسید و هورمون رشد می شود، همچنین افزایش ریکاوری عضلانی ، این پروتئین ارزشمند است برای افزودن به وعده پروتئین قبل و پس از تمرین .
نگاهی مختصر به پروتئین سویا
پروتئین سویا از لوبیای سویا بدست می آید پس از اینکه بخش عمده از کربوهیدرات و چربی آن جدا سازی شد . پروتئین سویا می تواند باعث افزایش سطوح هورمون رشد و نیتریک اسید شود، و ریکاوری عضلانی و چربی سوزی را تقویت کند . مصرف پروتئین سویا در وعده های قبل و پس از تمرین (همراه پروتئین وی ) مفید است . انواع پروتئین سویا عبارتند از پروتئین سویا کنستانتره و سویا ایزوله .
انواع پروتئین سویا
پروتین سویا کنستانتره
این نوع از پروتئین سویا معمولاً حاوی حدود ۶۵ درصد پروتئین است، که مابقی آن شامل کربوهیدرات وچربی است . این پودر پروتئین توسط قرار دادن برگه های سویا یا آرد سویا تحت پروسه عصاره گیری توسط آب یا الکل برای جداسازی کربوهیدرات آن بدست می آید . سپس تحت پروسه خشک کردن یا آسیاب کردن یا کوبیدن قرار می گیرد برای تولید پودر پروتئین سویا . این نوع پودر پروتئین می تواند در برخی از افراد باعث ایجاد نفغ شود به این دلیل که کربوهیدرات باقیمانده در آن اغلب غیر قابل هضم است .
پروتیئن سویا ایزوله
این نوع پروتئین سویا از پودر پروتئین کنستانتره سویا تولید می شود . با پروسه های بیشتری که برای حذف بخش عمده از کربوهیدرات و چربی و عاملها نفخ زایی آن انجام می شود جهت تولید پودر پروتینی با خلوص ۹۰ درصد . این پروتئین سویا کمی نسبت به وی هضم کمتری دارد، ولی از کازئین سریعتر هضم می شود .