یکی از بهترین پیشگیرنده های سکته است. درسطح کم، جریان خون بدن را روان نگه می دارد و اجازه ی توقف به آن نمی دهد…
اسید فولیک
این ویتامین B یکی از بهترین پیشگیرنده های سکته است. درسطح کم، جریان خون بدن را روان نگه می دارد و اجازه ی توقف به آن نمی دهد. اما چطور؟ فولیک اسید، هومو سیستئین که ترکیبی مرتبط با بیماری های قلبی و آلزایمر است را حل می کند. تحقیقات نشان می دهد که مردانی که از دوز بالای اسید فولیک استفاده می کنند، نسبت به کسانی که فقط مقدار کمی از این ماده را مصرف میکنند، تا %۳۰ کمتر به سکته مبتلا می شوند.
اما این همه ی فواید اسید فولیک نیست. تحقیقات جدید آلمانی ها نشان داده است که اسید فولیک می تواند باعث افزایش عملکرد شناخت شود، حتی در افراد میانسال. همچنین به بدن برای هضم، استفاده، و سنتز پروتئین هایی که باعث رشد ماهیچه ها می شود کمک میکند. اسید فولیک در تولید گلبول های قرمز خون نیز لازم است و همچنین در بالا بردن سطح انرژی و عملکرد سیستم قلبی-عروقی نیز تاثیرگذار است. و بالاخره اسید فولیک از سوزش قلب جلوگیری میکند و جایگزین مواد مغذی از دست رفته بدن می شود که همه ی اینها باعث می شود سیستم گوارش بهتر کار کند.
اسید فولیک به همراه ویتامین B12 و ویتامین C به هضم غذا و استفاده ی بدن از پروتئین و ساخت پروتئین در زمان لازم کمک می کند. اسید فولیک برای ساخت گلبول های قرمز خون و DNA (که عمل کنترل وراثت را انجام می دهد و راهنمایی برای فعالیت های سلول ها می باشد)نیز لازم است.
این ویتامین عمل ساخت و نگه داری سلول ها را بر عهده دارد. این وظیفه در هنگام تقسیم سلولی و رشد بسیار مهم است، پس مصرف آن برای زنان باردار و نوزادان ضروری است.
اسید فولیک همچنین در رشد بافت ها کمک می کند و باعث درست عمل کردن سلول ها می شود. این ویتامین در زمانی که بدن احتیاج به غذا خوردن دارد، موجب افزایش اشتها می شود و به همین ترتیب اسیدهای هضم کننده غذا را می سازد.
مکمل(قرص) اسید فولیک در درمان بی نظمی های وابسته به کمبود اسید فولیک استفاده می شود. اسید فولیک برای درمان زخم های پا و مشکلات قاعدگی نیز تجویز می شود.
اسید فولیک در تکامل رشد جنین بسیار با اهمیت می باشد. رشد طناب نخاعی و مغز جنین در گرو مصرف اسید فولیک توسط مادر می باشد.
اغلب زنانی که می خواهند باردار شوند و زنان باردار، باید مکمل اسید فولیک مصرف کنند. دادن این ویتامین به زنان باردار بسیار مفید است، چرا که از ناهنجاری های عصبی زمان تولد، مانند نقص لوله عصبی نوزادان(اسپینا بیفیدا) جلوگیری می کند.
زنان باید مکمل اسید فولیک را ۲ تا ۳ ماه قبل از بارداری و در ۳ ماهه اول بارداری مصرف کنند، مخصوصا زنانی که سابقه ناهنجاری های عصبی در اقوامشان وجود دارد و زنانی که داروهای خاصی را مصرف می کنند، مثل برخی از داروهای ضد صرع .
اسید فولیک و ویتامین B12
مکمل اسید فولیک برای کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 مفید است.
اما این مکمل بر روی تغییرات و ناهنجاری های عصبی ناشی از کمبود ویتامین B12 اثری ندارد. برای درمان این ناراحتی های عصبی تنها مصرف ویتامین B12 مفید است.
کمبود اسید فولیک وقتی پیدا می شود که مصرف منابع غذایی این ویتامین جوابگوی نیاز بدن نباشد و یا فولات دفع شده از بدن زیاد باشد.
کمبود فولات در زنان باردار، منجر به کاهش وزن تولد، نوزادان نارس و دچار نقص لوله ی عصبی جنین می گردد.
در نوجوانان، کمبود فولات منجر به آنمی (کم خونی) می شود.
از دیگر علایم کمبود این ویتامین در بدن می توان کمبود اشتها ، اسهال، کمبود وزن، ضعف، سردرد، زود رنجی، فراموشی و ….. را نام برد.
دریافت زیاد اسید فولیک
زیادی اسید فولیک هیچ گونه ضرری برای بدن ندارد، زیرا که اضافی آن از طریق ادرار دفع می شود.
اما بعضی از شواهد نشان می دهد که زیادی اسید فولیک می تواند موجب تشنج در افرادی شود که از داروهای ضد تشنج استفاده می کنند. لذا کسانی که دارو مصرف می کنند، باید با پزشک خود در مورد مصرف قرص اسید فولیک مشورت کنند.
دوز مصرفی: روزانه ۴۰۰ میکروگرم
نیز گفته می شود، یکی از موادی است که سبب پیشگیری از بروز اختلالات در تکامل لوله عصبی در جنین می شود؛ اتفاقی که سالانه از هر ۱۰۰۰ بارداری ممکن است یکی را درگیر کند. مطالعات نشان می دهند که مصرف فولیک اسید طی بارداری موجب کاهش یا پیشگیری از بروز اختلالات عصبی در جنین می شود که ناشی از بسته شدن نامناسب لوله عصبی در اوایل بارداری است. برخی از این اختلالات عبارتند از : اسپینا بیفیدا ( باز باقی ماندن قاعده مهره ها که سبب نمایان شدن نخاع و اعصاب می شود)؛ انانسفالی (عدم وجود مغز و نخاع به صورت مادرزادی)؛ و انسفالوسل (بیرون زدگی مغز داخل حفره ای در جدار جمجمه). در مادرانی که یک ماه پیش از باردار شدن مقدار دوز پیشنهاد شده (۴۰۰ میکروگرم روزانه) اسید فولیک را مصرف کرده و آنرا تا پایان سه ماهه اول ادامه داده اند وقوع این بیماریها در جنین کمتر گزارش شده است. همین یک دلیل کافیست تا هر خانم باردار حتی پیش از بارداری مصرف این ماده را آغاز کند. به علاوه برخی از مطالعات نیز افزایش احتمال وقوع سقط، شکاف لب یا کام، اختلالات اندامها و انواع خاصی از اختلالات قلبی را در نوزادان مادرانی که به نظر می رسیده در طول بارداری به اندازه کافی فولیک اسید مصرف نکرده اند، نشان داده است.
بدن شما برای ساختن، ترمیم و عملکرد مناسب DNA به این ماده غذایی نیاز دارد. DNA نقشه ژنتیک ما را تشکیل می دهد و سنگ بنای اولیه سلولهاست، بنابراین در وضعیت بارداری که سلولها بشدت در حال تکثیر و رشد هستند به مقدار زیادی اسید فولیک نیاز خواهد بود. از سوی دیگر اسید فولیک در یک روند متابولیک پیچیده دیگر نیز نقش دارد که در آن یک اسید آمینه به نوع دیگری تبدیل می شود و در صورت کمبود فولات در بدن ممکن است ازدیاد آن منجر به اختلالاتی در لخته شدن خون، جدا شدن جفت، سقط های مکرر و مرده زایی شود. در آخر اینکه فولیک اسید در ساخته شدن گلبولهای قرمز خون هم نقش دارد و کمبود فولیک اسید موجب بروز کم خونی در مادر نیز می شود. ممکن است در چند قلویی ها و یا هنگامی که مادر نیاز بیشتری به این ماده دارد (مانند بیماری کرون یا اعتیاد به الکل)، مصرف فولیک اسید اضافی ضرورت پیدا کند.
علائم کمبود این ماده چیست؟
علائم ناشی از کمبود اسید فولیک ممکن است بصورت مخفی باشد و علائم اختصاصی برای تشخیص آن وجود نداشته باشد. ممکن است فرد دچار اسهال، کاهش اشتها، از دست دادن وزن، ضعف، زخم در دهان و زبان، سردرد، تپش قلب و تحریک پذیری شود. اگر مقدار کمبود اسید فولیک در بدن شما در حد خفیف باشد حتی ممکن است هیچ علامت بارزی نداشته باشید، در حالیکه تاثیر نامناسب بر جنین در حال رشد و تکامل بسیار قابل توجه و وخیم خواهد بود. به همین دلیل است که همه زنان در سنین باروری باید اسید فولیک مصرف کنند حتی اگر به نظر می رسد از نظر سلامتی مشکلی ندارند.
به چه مقدار اسید فولیک نیاز دارم؟
یک ماه قبل از اینکه اقدام به شروع بارداری کنید، باید روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک را برای کاهش خطر اختلالات لوله عصبی در جنین مصرف کنید. تکامل لوله عصبی از حدود هفته سوم پس از لقاح آغاز می شود و این ممکن است همزمان با وقتی باشد که شما تازه از بارداری خود با خبر شده اید. از آنجا که نسبت زیادی از بارداری ها ممکن است بدون برنامه ریزی قبلی اتفاق افتد صاحب نظران بهداشت عمومی معتقدند که کلیه زنان در سنین باروری بهتر است بطور روزانه اسید فولیک مصرف کنند.
از زمانی که شما باردار می شوید این مقدار حتی افزایش می یابد و شما باید روزانه ۶۰۰ میکروگرم تا ۱ میلی گرم اسید فولیک مصرف کنید. از آنجا که اسید فولیک یک ویتامین محلول در آب است، بدن مقادیر بیشتر از نیاز را دفع می کند و به همین دلیل نیز برای مدت زیادی در بدن ذخیره نمی شود و باید هر روز آن را جایگزین کرد.
یک مطالعه نشان داده است که میزان فولات در خون زنان باردار چاق کمتر از زنان لاغر و کوچک جثه است و همچنین احتمال بروز اختلالات لوله عصبی در نوزادان مادران چاق بیشتر است. اما هنوز رابطه قطعی میان این دو موضوع کاملا مشخص نشده است.
خانمهایی که دارای فرزندی با اختلال لوله عصبی هستند ریسک بالاتری دارند تا در بارداری بعدی نیز این مساله برای جنین بوجود آید. بنابراین به این گروه از زنان باردار توصیه می شود که حدود ده برابر افراد عادی یعنی روزانه ۴ میلیگرم اسید فولیک مصرف کنند و مانند سایرین مصرف آنرا از یک ماه قبل از بارداری شروع کرده و تا حداقل پایان سه ماهه اول بارداری ادامه دهند.
آیا لازم است که قرصهای مکمل ویتامینی مصرف کنم؟
قطعا شما به مصرف روزانه اسید فولیک بصورت قرص مکمل نیاز دارید. حتی اگر فردی باشید که از میوه ها و سبزیجات تازه به اندازه کافی مصرف می کنید بهتر است این ماده را بصورت قرص نیز به تغذیه روزانه خود اضافه کنید. اگر تهوع اوایل بارداری مانع از مصرف مرتب ویتامینهای مخصوص این دوره می شود حداقل می توانید قرص اسید فولیک را بطور جداگانه تهیه کرده و با توجه به کوچک بودن آن به سادگی میل نمائید.
بهترین منابع غذایی آن کدامند؟
برخی فرآورده های غلات مانند برخی انواع آرد، غلات مورد مصرف در صبحانه و پاستاها با فولیک اسید غنی می شوند. اتخاذ یک رژیم غذایی متعادل می تواند به شما در رفع نیاز به اسید فولیک کمک کند. مصرف روزانه یک فنجان غلات غنی شده با صبحانه همراه شیر و نوشیدن یک لیوان آب پرتقال می تواند نیمی از نیاز روزانه شما به فولیک اسید را برآورده کند. برخی مواد دیگر که به صورت طبیعی حاوی اسید فولیک هستند عبارتند از : میوه ها مانند پرتقال و توت فرنگی، بنشن مانند عدس، مخمر آبجو، سویا، فرآورده های غلات و سبزیجات با برگ های سبز تیره مانند کلم بروکلی، نخود فرنگی و مارچوبه.
