علاقه به ورزش کردن در میان تک تک ما علاقه ای است یافت شدنی، به این دلیل که هم سلامتی به واسطه ورزش کسب می شود و هم این که خیلی ها دوست دارند به واسطه ورزش کردن اندام زیبایی داشته باشند. به ویژه خانم ها که کاهش وزن برایشان امری است حیاتی و حائز اهمیت!یکی از راه های کاهش وزن و البته ورزش کردن استفاده از وسایل ورزشی است، یکی از این وسایل که شما هم شاید آن را دیده و سروکار با آن داشته اید، تردمیل است. وسیله ای که روی آن می شود با هر سرعتی که خواست راه رفت و گاهی هم دوید.
● تردمیل چیست ؟
تردمیل(treadmill) ابزاری ورزشی است که برای در جای راه رفتن، دوی آهسته و دوی سریع ساخته شده است. یعنی کارهایی که ما می توانیم به خوبی انجام دهیم، اما در اکثر اوقات برای انجام دادن آن ها به اندازه کافی انگیزه نداریم. ما تنبل ها معمولا با نگاه کردن از پنجره تصمیم می گیریم که امروز هوا برای پیاده روی مناسب هست یا نیست، که غالب وقت ها با توجه به تنبل بودن ما هوا مناسب نیست. شاید هم مشکل این باشد که راه رفتن یا دویدن در روزهایی که هوا سرد است به هیچ وجه جالب نباشد. کاربرد اصلی این وسیله در تست ورزش است که در آن بیمار فعالیتی محدود را متناسب با وضعیت پایش سیستم قلبی- عروقی خود انجام می دهد. هدف از انجام این تست، آشکار شدن اختلالات احتمالی عملکرد قلبی تحت فشار و استرس است. تردمیل ها همچنین در فیزیوتراپی به عنوان فعالیتی در جهت توان بخشی اعضای آسیب دیده و یا بهبود سریع تر پس از جراحی به کار می رود. از مزایای دیگر این دستگاه می توان به امکان تنظیم سرعت در مقادیر دلخواه و امکان محاسبه انرژی با توجه به معلوم بودن سایر شاخص ها اشاره کرد. بازدهی کار با این سیستم از بسیاری دیگر از ورزش های پیچیده قلبی و عروقی بیشتر است بعضی از انواع این دستگاه امکان شمارش قدم، پایش ریتم قلب و محاسبه تعداد کالری سوخته شده را نیز دارند.
● تردمیل، مشاوره می خواهد، نه انگیزه
دکتر امیرحسین نژادیان فیزیکال تراپیست و فلوشیپ توان بخشی قلبی در گفت وگو با خراسان ضمن تاکید بر این که ضرورت ورزش را به عنوان جزئی از وجود انسان نمی توان انکارکرد، چون عضلات هر آدمی با ورزش رشد می کند و در این صورت کمتر دچار آسیب می شود، می گوید: در حال حاضر و با وضعیت موجود شهرنشینی، امکان استفاده از مجموعه های ورزشی بیرون از منزل برای همه وجود ندارد و خیلی از افراد در این زمینه با محدودیت مواجه هستند، پس برای تامین تحرک روزانه از وسایل ورزشی ساخته شده و به صورت خانگی استفاده می کنند. اما اغلب شناخت کافی هم از این دستگاه ها ندارند. او با اشاره به این که مسائل درمانی یک بحث و تناسب اندام هم مقوله جداگانه ای است، می افزاید: باید بدانیم خرید این دستگاه ها به تنهایی برای هر کداماز این موارد مفید نیست، مگر این که هدف از خرید آن ها معلوم باشد و فرد آموزش های لازم را در رابطه با استفاده از آن ها دیده باشد.
● مفید یا مضر، مسئله این است ؟
تردمیل دستگاهی است که به گفته دکتر نژادیان، هیچ کدام از این موارد در خرید و نحوه استفاده از آن رعایت نمی شود، چون خیلی از افراد با استفاده غلط از آن دچار صدمات مفصلی و عضلانی به خصوص در ناحیه کمر و زانو می شوند و حتی عوارض قلبی زیادی هم در این میان متوجه افراد خواهد شد، چون فرد حین استفاده از این دستگاه و بدون برنامه ریزی حرکاتی می کند که هیچ کدام از بالانس کافی برخوردار نیستند. به همین خاطر است که به عقیده وی مشاوره با کارشناسان و متخصصان برای استفاده از دستگاه هایی از قبیل تردمیل ضروری ترین اصل است که البته کاملا فراموش شده است. درحالی که انگیزه بسیاری از افراد در هنگام خرید تردمیل این است که تنها تحرک کافی داشته باشند. این فلوشیپ توان بخشی در ادامه توضیح می دهد: در این صورت باید نظر یک مربی ورزشی کارآزموده در این امر دخیل باشد تا بدانیم که اصلا با چه سرعتی روی این دستگاه راه برویم یا بدویم؟
چه شیبی را باید رعایت کنیم؟ چه زمانی برای انجام این ورزش در شبانه روز مناسب است؟ و خیلی از موارد بسیار حساس دیگر که فرد حتی با رعایت نکردن یکی از آن ها می تواند دچار آسیب های شدید شود. به گفته وی، خیلی از بیماران مراجعه کننده به کلینیک ها را افرادی تشکیل می دهند که سابقه یک کمر درد مختصر داشتند و با استفاده نادرست از این دستگاه با کمردردهای حاد به فیزیوتراپ یا ارتوپد مراجعه کرده اند. اما استفاده از تردمیل به چه افرادی توصیه می شود؟ متخصصان ارتوپدی و متخصصان طب ورزشی درحال حاضر و با وجود مشکلات فراوانی که این دستگاه برای فرد به وجود می آورد، استفاده از آن را فقط به کسانی توصیه می کنند که امکان استفاده از وسایل گروهی ورزشی در خارج از خانه را نداشته باشند، چون به هرحال ورزش زمانی تحرک محسوب می شود که فعالیت فیزیکی ناشی از آن مضر نباشد. دکتر نژادیان همچنین می گوید: متاسفانه خیلی از افراد با استفاده از این دستگاه خیلی زود خسته می شوند چون اصول صحیح کاربرد آن را بلد نیستند.
● نکات قبل از خرید
فردی که قصد خرید این دستگاه را دارد باید نکاتی را رعایت کند. دکتر نژادیان می گوید: فرد باید ابتدا وزن خود را محاسبه کند تا برحسب قدرت تردمیل، آن را خریداری کند چون خیلی از افراد دستگاهی با قدرت موتور پایین انتخاب می کنند که باتوجه به نبود هماهنگی با وزن، این دستگاه ها خیلی زود خراب و فرسوده می شوند. او ادامه می دهد: همچنین این دستگاه باید ضربان قلب افرادی را که دچار بیماری های قلبی-عروقی هستند، حتما اندازه گیری کند. همین طور قبل از استفاده از این دستگاه فرد باید ببیند که دچار مشکلات ارتوپدی هست یا نه و به همین منظور فرد باید قبلا چکاپ های لازم ارتوپدی را از نظر عملکرد عضلات داده باشد تا مشخص شود که با چه سرعتی می تواند از این دستگاه استفاده کند. دکتر نژادیان ادامه می دهد: حرکت روی تردمیل یک حالت غیرفیزیولوژی� � دارد و با راه رفتن روی زمین متفاوت است.
چون این دستگاه زیر پای فرد درحال حرکت است و فشارهای ریزی را به بدن او وارد می کند که در زمان طولانی برایش مضر خواهند بود، مگر با انجام معاینات و ملاحظات قبلی. او ضمن توضیح این که بهترین زمان برای انجام این ورزش ٢ ساعت قبل از خوردن غذاست، اظهار می دارد: فرد در این مدت زمانی از هیچ گونه ماده کافئین دار نباید استفاده کند، چون این ماده ضربان قلب را بالا می برد. استرس هم هنگام انجام این ورزش بسیار مضر است. همچنین دمای اتاق هم باید برای حرکت روی تردمیل مناسب باشد چون اگر فضای اتاق از لحاظ میزان اکسیژن فقیر باشد، فرد دچار حملات قلبی خواهد شد و در آخر لباس فرد هم باید لباس مناسبی باشد چون در غیر این صورت تهویه پوستی درست انجام نمی گیرد. فراموش نکنید خیلی از افرادی که برای کاهش وزن به دنبال استفاده از این دستگاه می روند، افراد چاق با سن بالا می باشند که اغلب دارای مشکلات مفصلی هستند. چنین افرادی وقتی بدون برنامه از تردمیل استفاده می کنند، عوارض ناشی از آن در آن ها چندبرابر می شود.
● تردمیل یا چوب لباسی
به گفته متخصصان طب ورزشی هنگام استفاده از این دستگاه ما حرکت می کنیم اما وزنمان به هیچ وجه جابه جا نمی شود و در این شرایط کافی است جابه جایی قدم روی تردمیل با حرکت تسمه آن ناهماهنگ باشد تا در زانوی فرد شوک ایجاد شود. خیلی ها فقط ابزار را خریداری می کنند، نه هیچ چیز دیگر، آن ها با خریدن تردمیل مطمئن هستند که وزن کم می کنند درحالی که خیلی زود آن را — خواهند کرد. برای استفاده از این دستگاه باید آن را بشناسیم، متاسفانه نوع درجه یک این وسایل ارزان نیست و همین باعث می شود بسیاری به سمت وسایل غیراستاندارد بروند.
ضمن این که پس از خرید دستگاه باید با یک برنامه ورزشی مناسب تحت نظر متخصص قرار بگیریم، چون هنگام دویدن روی این دستگاه زانو باید کاملا زاویه دار باشد که البته یادگرفتن آن خیلی سخت است ولی انجامش حداقل عوارض را دارد. درحال حاضر تردمیل فقط برای میانسالان و افراد مسن که امکان پیاده روی ندارند توصیه می شود، ولی برای کودکان و نوجوانان به هیچ وجه توصیه نمی شود چون آن ها مهارت حرکتی ندارند و زود خسته و متوقف می شوند، در ضمن این افراد آستانه حرکت کمی دارند که تردمیل این آستانه را رعایت نمی کند. این دستگاه در منزل بسیاری از افراد همچنان در گوشه ای خاک می خورد یا تبدیل به چوب لباسی شده چون وزن کم کردن در محیط بسته بسیار سخت است و به هیچ وجه قابل مقایسه با دویدن در فضای باز نیست.