برخلاف تصور بسياري افراد، آمار نشان مي‌دهد که نياز ورزشکاران جهت مراجعه به مراکز درماني بيشتر از جمعيت عمومي است…. در واقع احتمال بروز آسيب در ورزشکاران بيشتر از بقيه مردم است. بعضي عوامل مثل سن، جنس، نوع ورزش، محيط ورزش و… مي‌تواند بر ميزان بروز اين آسيب‌ها تأثير بگذارد.
به عنوان مثال آمار نشان مي‌دهد که بيشترين صدمات متوجه کودکان و نوجوانان 5تا 14ساله است ضمنا آسيب‌ها در پسرها هم بيشتر است يا براي مثال، ميزان آسيب‌ها در ورزش‌هاي برخوردي بيشتر است.
گرچه در عين حال بيشترين ميزان برخوردها در ورزش‌هاي گروهي است، ولي آسيب‌هاي وخيم در ورزش‌هاي انفرادي بيشتر است. بعضي آسيب‌ها در يک فصل و بعضي در فصلي ديگر شايع‌تر است، مثلا بديهي است که گرمازدگي و کم‌آبي در تابستان و آسيب‌هاي فيزيکي در زمستان بيشتر است. از نظر نوع آسيب‌ها حدود 90درصد آسيب‌ها، آسيب بافت نرم يعني کوفتگي و ضرب‌ديدگي است و شايع‌ترين نشانه آنها هم کبودي و تورم مي‌باشد که علت آن آسيب مويرگ‌هاي سطحي و خون‌ريزي زيرپوستي است.
شايع‌ترين آسيب مفاصل پيچ‌خوردگي است که در واقع آسيب رباط‌هاي مفصل است. شايع‌ترين مفاصلي هم که در ورزش آسيب مي‌بينند مفاصل زانو، مچ پا و انگشتان دست هستند. رباط‌ها رشته‌هاي محکمي هستند که استخوان‌ها را در محل مفصل به هم متصل کرده و باعث تثبيت مفصل مي‌شوند. از ديگر محل‌هاي شايع آسيب در ورزشکاران تاندون‌ها هستند. تاندون‌ها در واقع رشته‌هاي انتهايي عضلات هستند که عضلات را روي استخوان‌ها مي‌چسبانند. آسيب تاندون‌ها بيشتر وقتي رخ مي‌دهد که از عضلات استفاده زيادي نماييم که در اين حالت محل اتصال عضله به استخوان يا همان تاندون‌ها دچار التهاب و اغلب درد حاصل ازآن مي‌شود.
نوع ديگر آسيب، آسيب‌هاي استخواني هستند که تا6درصد کل آسيب‌هاي ورزشي را تشکيل مي‌دهند. شکستگي‌ها مي‌تواند به دو صورت حاد و مزمن باشد. شکستگي‌هاي حاد که همان شکستگي‌هاي آشنا براي عموم است ولي شکستگي‌هاي مزمن بر اثر فشار، ضربه و کوبيدن‌هاي مداوم يک عضو (به‌خصوص پاها) رخ مي‌دهد. براي مثال، در ورزشکاران ايروبيک، دوهاي استقامت، بسکتبال و واليبال که علامت اصلي آنها درد مداوم در اندام مبتلا است. کلا دردهاي مداوم و آزاردهنده اندام‌ها را با تشخيص احتمالي آسيب‌هاي مزمن عضلاني‌اسکلتي بايد جدي گرفت و براي تشخيص نهايي به پزشک مراجعه کرد. آسيب‌هاي سر و ستون فقرات شايد جدي‌ترين آسيب‌ها باشند که به‌خاطر عوارض مخاطره‌آميز آن بايد توجه خاصي به آنها نمود، چرا که فاصله بين تشخيص و درمان صحيح اين آسيب‌ها گاه فاصله بين بهبود کامل تا فلج کامل يا مرگ و زندگي است.
دکتر پويا دانشور متخصص پزشکي ورزشي
