آب را شايد بتوان مهمترين ماده غذايي جهان دانست . بسياري از مواد غذايي را مي توان برشمرد كه اهميت آنها در تغذيه انسان بيشتر از آب است اما اين نكته را بايد در نظر قرار داد كه تمام مواد ، وقني اهميت پيدا ميكند كه آب وجود داشته باشد در غير اين صورت بـدون آب انسان نيز محكوم به فنـا است . حال آنكه بدون ساير مواد غذايي ، زندگـي تا مدتها ادامه مي يابد .
هفت روز ، شايد حد نهايي و آستانه تحفل انسان درشرايط بي آبي باشد و در روز هشتم ، زندگي نيز با پيكر خشك و بي جان انسان وداع خواهد كرد . اين نكته ها نه به منزله اخطار بلكه براي روشن كردن اهميت منابع حيات در پرورش اندام و كلاً سلامت انسان ذكر شدند
دليل اهميت زياد آب بدن انسان به طور متوسط 60 الي 65 درصد از آب تشكيل شده است كه مواد زايد را از بدن دفع ميكند و مواد مغذي را به درون سلولها انتقال مي دهد . همچنين در تبديل دماي بدن ، نقش اساسي به عهده دارد به طوريكه با خروج آب از بدن كه بصورت عرق مشاهده مي شود دماي بدن نيز كاهش مي يابد .
نياز روزانه آب
متخصصين تغذيه گفته اند كه يك انسان سالم و بالغ روزانه حداقل به 8 ليوان آب نياز دارد . حال برخي افراد با كمتر از 8 ليوان در روز اشباع مي شوند و نيازشان به آب مرتفع مي شود و برخي ديگر به بيش از اين مقدار ، به آب نياز دارند ، اين 8 ليوان آب به صورت يك ميانگين و ملاك عنوان شده است . اين نكته را نيز فراموش نكنيد كه ورزشكاران حرفه اي و قهرمانان به آب بيشتري نياز خواهند داشت .
مصرف آب براي ورزشكاران
ورزشكاران حرفه اي و قهرمانان به مقدار بيشتري آب نياز دارند از 2/5 ليتر تا حدود 4 ليتر آب ، تعجب نكنيد 4 ليتر آب براي ورزشكاران حرفـه اي و قهرمانطان مقدار فوق العاده زيادي نخواهد بود . چون آنها با فعاليت شديدي كه دارند ، آب را به صورت عرق بين 1 الي 5/1 ليتر در حين تمريناتشان از دست مي دهند و نياز مسلم و مبرمي به اين مقدار از آب دارند . از سوي ديگر با مصرف غذايي بالايي كه آنها دارند بايد مقدار زيادتري از آب در درون بدن آنها وجود داشته باشد تا همانطور كه در بالا ذكر شده مواد زائد بدن را دفع و مواد مغذي را وارد سلولها بكنند . پس اينجا مشخص مي شود اين 8 ليوان آب صرفاً براي يك انسان بالغ و كم فعاليت عصر ماشيني كه غذاي آن چناني هم مصرف نميكند ، كاربرد دارد نه براي ساير افراد جامعه از قبيل نوجوانان و جوانان به خاطر فعاليت زيادي كه دارند .
بهترين زمان مصرف آب
آب را بايد تقريباً در تمام طول روز مصرف كنيد . اين نكته خيلي مهم را متذكر شويم كه تشنگي اصلاً نشانه خوبي براي نوشيدن آب نيست ، تشنگي به منزله آژيـر خطر بدن براي اعلام كمبود آب است و شما نبايد بدن را تا جاييكه احساس تشنگي كند ، از آب محروم كنيد . هر چند بار در روز كه مي توانيد آب بنوشيد . زمانيكه احساس تشنگي كرديد به حد كافي آب بنوشيد و به خيس كردن دهان و دور لب اكتفا نكنيد .مصرف فراوان آب قبل و بعد از تمرين بـدنسازي و همچنين در حين تمرين نيز توصيه شده است .
شما بايد دو ساعت قبل از تمرين ميزان مصرف آب را افزايش دهيد و همين رويه را تا شروع تمرين نيز ادامه دهيد . در طول تمريـن نيز مي توانيد جرعه جرعه از آب بنوشيد . گفته مي شود كه مصرف يك يا چند جرعه آب در بين ست ها علاوه بر مرطوب شدن گلو از كمبود آب در بدن نيز جلوگيري ميكند . هرگز تا اتمام تمرين تشنگي را به خود تحميل نكنيد و همواره به خاطره داشته باشيد كه مصرف ناگهاني و فراوان آب در پايان تمرينات نيز بسيار مضر و خطرناك است .
عوارض افراط در مصرف آب
افراط در مصرف آب نه تنها عوارض جانبي ناگواري ندارد بلكه مفيد نيز واقع خواهد شد . آب عاري از كالري است و تنها ماده غذايي است كه مصرف بي رويه آن توصيه مي گردد ! ذكر اين نكته ضروري است كه قبل از مصرف آب كيفيت آن را نيز بايد مد نظر قرار دهيد .
تاثير آب در پـرورش عضلات
يكي از مسائلي كه امروزه در پـرورش انـدام مطرح مي گردد مصرف كافي آب است . مصرف كافي آب براي انسان مخصوصاً افراد سنگين وزن و كسانيكه با شدت بالا تمرين ميكنند ، بسيار مهم است . بدن شما روزانه 10 الي 12 فنجان آب را از طريق پوست به واسطه تعريق ، تنفس و ادرار دفع ميكند ودر شرايط تمرين سنگين بدن مطمئناً اين رقم به 2 يا حتي چند برابر مقدار اوليه مي رسد. يك فرد معمولي روزانه در حدود چهار پيمانه از آب را از طريق غذا دريافت كرده و حدوداً نصف پيمانه ديگر نيز از طريق متابوليسم داخلي به دست مي آورد . حال آنكه اين مقدار ، بسيار پايين تر از مقدار نياز است . مقدار دريافتي از اين دو منبع از 5/5 پيمانه در روز تجاوز نميكند . پايه انسان به مايع حيات يعني آب است . به عبارت بهتر ميتوان گفت كه مصرف آب براي افراد معمولي بين 6 الي 8 پيمانه و براي ورزشكاران رشته هاي قدرتي بين 12 الي 32 پيمانه اجتناب ناپذير است .اهميت آب در دوره هاي افزايش حجم و همچنين در دوره هاي چربي سوزي صد چندان مي شود .به بيان روشن تر مي توانم ادعا كرد كه به كار بستن رژيم هاي غذايي نامناسب كه محدود كردن مصرف آب را توصيه ميكنند ، موجب كاهش حجم عضلاني خواهد شد . چون همانطور كه قبلاً هم بيان شد آب كالري ندارد و با ورود آن به بدن لازم نيست كار خاصي روي آب انجام شود . اما بعضي ها فكر ميكنند كه آب باعث چاقي مي شود در صورتي كه حتي يك كالري هم ندارد .
چند دليل قانع كننده براي مصرف آب
دليل اول اينكه آب را مي توان نوش داروي شفابخش برخي از بيماريهاي مزمن از قبيل سردرد ، تشنگي مفرط ، درد مفاصل و … دانست . دليل دوم اينكه در حدود 75 درصد از بـدن ، 85 درصد مغـز و 80 درصد خـون را آب تشكيل مي دهد .دليل سوم اينكه دريافت آب از ساير منابع غذايي براي بدن مشكل است . دليل چهارم اينكه نوشابه هاي شيرين و مشروبات الكلي قسمت اعظم آب را به هدر مي دهند و ديگر نوشيدنيها مثل چاي و قهوه نيز به علت ادرار آور بودن باعث دفع آب از بدن مي شوند و چندين و چند دليل ديگر
