هنگام سرماخوردگی استراحت کافی، مصرف مایعات گرم و غرغره کردن آب نمک ولرم به بهبود علایم کمک میکند. مصرف قرصهای مسکن در رفع سردرد و کاهش تب مؤثر است. تنها در مواردی که به دنبال عفونت ویروسی، عفونت باکتریایی نیز بروز کند، آنتیبیوتیکها مفید واقع میشود. گیاهان دارویی مفیدی نیز برای درمان سرماخوردگی وجود دارد.
کودکان، سالمندان، زنان باردار و افراد مبتلا به دیابت و بیماریهای کلیوی با سرماخوردگی نیاز بیشتری به توصیههای پزشکی دارند. برای جلوگیری و درمان سرماخوردگیروشهای مختلفی وجود دارد که در اینجا به جنبه تغذیهای آن میپردازیم:
ادامه مطلب:سرماخوردگی و رژیم غذایی
غذاهای مفید دورهی سرماخوردگی
برای این که سیستم ایمنی بدن برای مبارزه علیه ویروس سرماخوردگی و آنفلوانزا تقویت شود، باید مواد مغذی حیاتی را دریافت کند.مکملهای تغذیهای برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی مفید است.
مواد غذایی مفید برای درمان سرماخوردگی شامل موارد زیر است:
ویتامین ث؛ منابع غذایی اصلی تأمین کننده این ویتامین شامل: مرکبات (پرتقال، گریپ فروت، انواع لیمو و نارنگی)، انواع توت، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای، سیب زمینی و سبزیجات برگ سبز و نیز انواع کلم است. دریافت زیاد و منظم ویتامین ث به کاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک میکند.
غلات سبوس دار و حبوبات؛ منابع غذایی مناسب یکی از ویتامینهای گروه ب به نام پانتوتنیک اسید هستند. کمبود پانتوتنیک اسید، سبب بروز عفونتهای مکرر دستگاه تنفسی فوقانی میشود.
سیر؛ دارای آهن، روی و آلیسین (ALICIN) است، که سبب تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر عفونتهای ویروسی میشود. قرص سیر، یا کپسول های حاوی عصاره سیر ممکن است به پیشگیری از سرماخوردگی کمک کند. علت این تأثیر خواص ضد ویروسی رنگدانه گیاهی ” آلیسین ” است.
ماهی قباد، قزل آلا، ساردین و ماهی های روغنی؛ منبع غنیاسیدهای چرب امگا 3است؛ همچنین تخم کتان، تخمه کدو حلوایی و روغن شاه دانه از دیگر منابع خوب امگا 3 هستند.
دانه کنجد،تخمه کدو حلواییو آفتاب گردان؛ منابع غنی اسیدهای چرب امگا 6 هستند. این اسیدهای چرب به سلولهای دستگاه تنفسی در مبارزه علیه عفونتهای سرماخوردگی کمک میکنند.
جگر، انواع ماهی؛ از جمله قزل آلا، قباد و شاه ماهی، کره و تخم مرغ؛ منابع ویتامین هستند. هویج، انبه، سیب زمینی،زردآلو، کدو حلوایی و سبزیجات سبز تیره نیز تأمین کننده بتاکاروتن هستند که در بدن به ویتامین تبدیل میشوند. عفونتهای مکرر تنفسی در کودکان با کاهش ذخایر ویتامین مرتبط است. رژیم غذایی متنوع، حاوی مواد غذایی یاد شده میتواند مواد لازم را برای کودک در حال رشد تأمین کند.
تخم مرغ ، ماهی، مرغ، گوشت قرمز بدون چربی، لبنیات، حبوبات، مغزها، دانهها و غلات سبوس دار؛ تأمین کننده پروتیین هستند. کمبود دریافت پروتیین خطر ابتلا به عفونت را افزایش میدهد.
گوشت، شیر، غلات و حبوبات؛ تأمین کننده ویتامین ب 6 و پانتوتنیک اسید هستند، که برای تأمین سلامتی سیستم ایمنی از اهمیت بسیار برخوردارند.
غلات صبحانه (برشتوک)، نان و عصاره مخمر؛ تأمین کنندهاسید فولیک است، که برای سلامتی و تقویت سیستم ایمنی ضرورت دارد. چغندر، لوبیا چشم بلبلی و انواع کلم منابع مناسبی از فولات (اسید فولیک) هستند.
گوشت قرمز بدون چربی و غلات سبوسدار؛ حاوی روی است. سایر منابع غذایی حاوی روی، شامل: جوانه گندم، آجیل، بادام زمینی، گردو، جگر، مرغ ، بوقلمون، ماهی، میگو، تخم مرغ، لوبیا خشک، شیر و لبنیات است. روی ماده معدنی مورد نیاز برای تقویت سیستم ایمنی بدن است.
پرهیز غذایی
غذاهای بسته بندی شده و کنسروی از لحاظ ویتامین و موادمعدنی فقیر است؛ بنابراین به جای مصرف این نوع غذاها از انواع میوه و سبزیجات تازه، ماهی، غلات، مغزها و دانهها استفاده کنید.
چند نکته:
تحقیق دربارهی مصرف قرصهای ویتامین ث در زمان سرماخوردگی نشان میدهد که، این قرصها روزانه 500 تا 1000 میلی گرم ویتامین ث بدن را تأمین میکند، اما توان پیشگیری از عفونت را ندارد؛ اگرچه به کاهش شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک میکند.
ویتامین ث از جمله آنتی اکسیدانهایی است که به حفاظت از پوشش داخلی مجاری تنفسی در برابر انواع عفونت کمک میکند.
مصرف مکمل ریزمغذی های خاص، شامل: 20 میلی گرم روی ، 100 میکروگرم سلنیوم، 120 میلیگرم ویتامین ث، 15 میلی گرم ویتامین ای و 6 میلی گرم بتاکاروتن سبب کاهش بروز عفونتهای تنفسی در سالمندان میشود.
براساس برخی بررسی های بالینی قرصهای مکیدنی “روی” سبب بهبود علایم سرماخوردگی میشود، اما باید توجه کرد که دریافت روی به میزان بیش از 150 میلی گرم در روز امکان ابتلا به عفونت را افزایش میدهد؛ بنابراین قبل از اقدام به هر نوع درمان، باید نظر پزشک را جویا و به توصیه های او عمل نمود.
استفاده از بُخور به رفع گرفتگی بینی کمک میکند؛ بدین منظور به مدت ده دقیقه سر خود را روی بخار یک ظرف آب جوش بگیرید. بهتر است دستمال، یا حولهای را روی سر بگذارید تا پس از بخور کامل از آن به عنوان محافظ در برابر هوای اطراف استفاده کنید. این عمل را سه بار در روز تکرار کنید. میتوانید مقداری روغن مِنتول (MENTHOL)، یا عصاره اوکالیپتوس به آب در حال تبخیر اضافه کنید تا عمل تنفس را تسهیل کند. هنگام پختن شلغم نیز، میتوانید از آن به عنوان دستگاه بخور استفاده کنید.
مصرف متعادل و متناسب مایعات مقوی و مغذی؛ مثل: انواع سوپ و آش در وعده غذایی اصلی تأکید میشود. استراحت موجب تجدید قوای سیستم ایمنی بدن میگردد. بیتوجهی به علایم عفونتهای ویروسی و کار و فعالیت زیاد در زمان بیماری، مدت بیماری را طولانی تر میسازد.
