ديابت (بيماري قند) بيماري قابل کنترلي است که بيش از 3 ميليون نفر در ايران به آن مبتلا هستند.
اين بيماري با افزايش قند خون ايجاد مي شود. علت اين بيماري معمولا کاهش ميزان ترشح هورمون تنظيم کننده قند خون (انسولين) يا اختلال در عملکرد انسولين است.
به گزارش انستيتو تحقيقات تغذيه اي و صنايع غذايي کشور در ديابت نوع اول، بيمار به تزريق انسولين نياز دارد و بيشتر در کودکان و افراد زير30 سال ايجاد مي شود. به اين نوع ديابت، ديابت وابسته به انسولين نيز گفته مي شود.
در ديابت نوع دوم معمولا بيمار به تزريق انسولين نيازي ندارد، اما ممکن است در برخي موارد تزريق انسولين نياز باشد.
اين نوع ديابت معمولا در افراد بالاي 40سال، چاق و کم تحرک بيشتر است و به آن ديابت غيروابسته به انسولين نيز گفته مي شود.
در کنترل اين بيماري از رژيم غذايي و داروهاي خوراکي پايين آورنده قند خون استفاده مي شود.
براساس اعلام انستيتو تحقيقات تغذيه اي و صنايع غذايي کشور، پرادراري و تکرر آن، احساس پرنوشي و تشنگي، احساس ضعف و پرخوري و کاهش وزن بدون دليل به عنوان نشانه هاي ديابت مطرح است.
در صورت عدم کنترل بيماري ديابت عوارض درازمدت اين بيماري مي تواند به اختلالات قلبي ـ عروقي، بينايي، نارسايي و از کارافتادگي کليه ها و بروز زخم هاي پوستي بويژه در پاها و آسيب هاي عصبي منجر شود و در نهايت صدمات جبران ناپذيري مانند کوري، قطع پا و سکته قلبي و مغزي را به دنبال داشته باشد.
لازم است، بيماران ديابتي براي برخورداري از يک برنامه صحيح دارويي و رژيم درماني به پزشک و کارشناس تغذيه مراجعه کنند.
همچنين بهتر است بيماران ديابتي از مواد غذايي حاوي الياف گياهي (فيبر غذايي) مانند نان و غلات سبوس دار، سبزي ها و ميوه هاي با شيريني کمتر استفاده کنند.
همچنين بيماران ديابتي بايد به جاي مصرف مواد قندي ساده مانند قند، شکر، مربا، عسل و… از خشکبار و ميوه هاي خشک استفاده کنند.
ميزان مصرف روغن هاي جامد و چربي نيز بايد در رژيم غذايي اين بيماران محدود شود و تا حد امکان در رژيم غذايي خود از روغن زيتون استفاده کنند.
لازم است بيماران ديابتي از گوشت هاي بدون چربي، مرغ بدون پوست و از شير و فرآورده هاي لبني کم چرب استفاده کنند. مصرف حداقل ? بار ماهي در هفته نيز براي اين بيماران توصيه مي شود.
بهتر است بيماران ديابتي از روش هاي پخت آب پز، بخارپز، تنوري کردن و کباب کردن به جاي سرخ کردن استفاده کنند.
براي کنترل وزن در حد مطلوب نيز انجام ورزش و فعاليت هاي بدني مناسب و رعايت رژيم غذايي صحيح تحت نظر پزشک و کارشناس تغذيه توصيه مي شود.
انجام فعاليت هاي ورزشي متناسب با شرايط و وضعيت سلامت فرد، نرمش هاي ملايم روزانه و حداقل 15دقيقه پياده روي بعد از غذا توصيه مي شود.
اين بيماران هرگز نبايد با شکم خالي و گرسنه، ورزش و يا پياده روي کنند. شستشوي روزانه پاها با آب ولرم و صابون مناسب و خشک کردن با حوله نرم نيز به اين بيماران توصيه مي شود.
