پرتاب وزنه از شاخههای ورزش پایه دو و میدانی است. پرتابکننده در وسط دایرهای به قطر ۲۱۳ سانتی متر قرار میگیرد که به وسیله باند آهنی یا چوبی محصور شدهاست، یک گوی آهنی به وزن ۷٫۲۶۰ گرم برای مردان و نصف همین وزن برای زنان را با یک دست در بالای شانه میگیرد و بیآنکه پا را از دایره پرتاب بیرون بگذارد، وزنه را با تمام قدرت پرتاب میکند.
وزنه
جنس وزنه می تواند از آهن خالص، برنج یا هر فلز سخت تر از برنج باشد و یا از پوسته ای از فلزات نامبرده که درون آن با سرب یا سایر فلزات پر شده باشد استفاده شود. وزن وزنه در مردان ۲۶۰/۷ کیلوگرم و در زنان ۴ کیلوگرم است. وزنه باید به شکل کروی ساخته شده و سطح آن کاملاً صاف باشد. حداکثر قطر آن در مردان ۱۳۰ میلیمتر و حداقل آن ۱۱۰ میلیمتر است در حالی که حداکثر قطر وزنه در زنان ۱۱۰ میلیمتر و حداقل آن ۹۵ میلیمتر است.
● دایره پرتاب
قطر داخلی دایره پرتاب باید ۱۳۵/۲ متر باشد و لبه ی دایره از جنس آهن، فولاد و یا سایر فلزات مناسب ساخته شود و سطح لبه ی دایره باید هم سطح با زمین اطراف دایره باشد. سطح داخلی دایره پرتاب می تواند از سیمان، آسفالت و سایر پوشش های محکم و غیرلغزنده ساخته شود. سطح داخلی دایره باید ۱۴ تا ۲۶ میلیمتر پایین تر از لبه ی بالایی دایره باشد. سطح داخل دایره به وسیله ی یک خط رنگی به دو قسمت تقسیم شده، این خط حداقل تا ۷۵ سانتیمتر به خارج از دو طرف دایره امتداد می یابد.
● پیش تخته ی پرتاب
از جنس چوب یا سایر مواد مناسب، به شکل قوسی و به رنگ سفید ساخته می شود به طوری که لبه ی داخلی آن با لبه ی خارجی دایره مماس شده، بتوان آن را در روی زمین وسط خطوط قطاع پرتاب ثابت و محکم کرد. طول این پیشتخته ۲۲/۱ سانتیمتر در وسط و ۳۰ سانتیمتر در کناره ها و ضخامت آن ۱۰ سانتیمتر است.
پرتاب وزنه
● قطاع پرتاب و محوطه ی فرود
محوطه ی فرود باید از جنس خاک آجر، چمن، یا هر ماده ی مناسب دیگری باشد که وزنه بتواند روی آن اثر به جای بگذارد. قطاع پرتاب روی سطح محوطه فرود طوری ترسیم می شود که دو خط با زاویه ی ۴۰ درجه و به عرض ۵ سانتیمتر و به رنگ سفید این منطقه را مشخص می کند. برای کشیدن قطاع دو خط فرضی به فاصله ۲۰ متر از مرکز دایره در نظر بگیرید و دهانه ی این دو خط را به اندازه ۶۸/۱۳ متر از یکدیگر باز کنید دو نقطه ای را که به این ترتیب به دست می آید با نوار یا گچ به مرکز دایره وصل کنید. در این صورت قطاع پرتاب به طور قانونی به دست می آید و پرتابی معتبر است که در محدودهٔ ی لبه داخلی خط با لبه ی داخلی خط دیگر فرود آید.
● قوانین عمومی
پرتاب کننده باید قبل از شروع پرتاب در داخل دایره کاملاً ثابت شده، عمل پرتاب را از حالت ایستاده شروع کند. پاهای پرتاب کننده می تواند با لبه ی داخلی حلقه دایره و پیش تخته تماس داشته باشد ولی مجاز نیست که با روی حلقه یا پیش تخته تماس پیدا کند. ورزشکار نباید تا زمانی که وزنه ی پرتاب شده در داخل قطاع فرود آمده باشد دایره را ترک کند.
پرتاب کننده باید پس از اجازه ی داور دایره را از قسمت عقب یعنی نیمه دوم ترک کند، در غیر این صورت پرتاب خط محسوب می شود. وزنه باید از بالای شانه و فقط با یک دست به حالت هُل دادن پرتاب شود. وقتی که پرتاب کننده در وضعیت شروع پرتاب قرار می گیرد، وزنه باید در تماس با چانه یا خیلی نزدیک به آن قرار گرفته دست پرتاب نباید به هنگام عمل پرتاب پایین تر از این وضعیت قرار بگیرد. وزنه نباید عقب تر از خط شانه ها باشد. استفاده از دستک ش و با بستن دو یا بیش از دو انگشت به همدیگر بدون مجوز پزشکی مجاز نیست اما پرتاب کننده می تواند از کمربند ورزشی استفاده کند.
اندازه گیری پرتاب های مجاز به این صورت انجام می گیرد که فاصله ی نزدیک ترین نقطه ی تماس وزنه با زمین تا لبه ی داخلی پیش تخته پرتاب به وسیله ی مترهای نواری اندازه گیری می شود به طوری که ابتدای متر در محل اصابت وزنه با زمین و انتهای آن در مرکز دایره ی پرتاب باشد.
هنگامی که تعداد شرکت کنندگان بیش از ۸ نفر باشد، هر نفر ۳ پرتاب انجام می دهد و ۸ نفری که بهترین نتایج را داشته باشند سه بار دیگر پرتاب می کنند. وقتی که تعداد پرتاب کنندگان ۸ نفر یا کمتر باشد. هر یک شش(۶) پرتاب انجام خواهند داد. هر ورزشکار مجاز است که پرتاب خود را در محدوده ی زمانی یک دقیقه انجام دهد.
در صورت تساوی، دومین پرتاب بهتر و چنان چه حالت تساوی هنوز برقرار باشد سومین پرتاب بهتر و تا آخر در نظر گرفته می شود تا این که حالت تساوی از بین برود. چنانچه برای مقام هشتم تساوی از بین نرود به نظراتی که تساوی کرده اند سه پرتاب اضافی داده خواهد شد تا نفر هشتم تعیین گردد. برای تعیین مقام هر ورزشکار بهترین نتیجه به دست آمده از کلیه پرتاب ها(حتی سه پرتاب اضافی) در نظر گرفته می شود
انواع پرتاب وزنه
انواع پرتاب وزنه
پرتاب وزنه به دو نوع اصلی تقسیم میشه:
پرتاب وزنه مستقیم
پرتاب وزنه چرخشی
توی نوع اول، ورزشکار باید وزنه رو از نزدیکی گردن خودش با یک دست پرتاب کنه. این روش سادهتره و بیشتر بهصورت مستقیم انجام میشه. ولی توی روش چرخشی، ورزشکار ابتدا وزنه رو در دست خودش نگه میداره و بعد با چرخیدن بدن و حرکت دادن سریع دستش، وزنه رو به جلو پرتاب میکنه. این روش نیاز به تکنیک خاصی داره و ورزشکار باید به طور دقیق بدن و دستش رو هماهنگ کنه.
از ورزشکاران حرفهای انتظار میره که توی این نوع پرتاب مهارت لازم رو پیدا کنن و بتونن وزنه رو با دقت و قدرت بیشتری پرتاب کنن. هر دو روش مزایای خودش رو داره و انتخاب بین این دو بستگی به تکنیک و تجربه ورزشکار داره.
قوانین و نحوه پرتاب وزنه
یکی از قوانین اصلی توی ورزش پرتاب وزنه اینه که ورزشکار باید وزنه رو داخل دایرهای به قطر ۲.۱۳۵ متر پرتاب کنه. این دایره باید صاف و بدون هیچ مانعی باشه تا پرتاب به درستی انجام بشه. اگر ورزشکار از دایره خارج بشه یا وزنه به درستی روی زمین نیفته، پرتاب مردوده و حساب نمیشه. علاوه بر این، برای هر پرتاب یک زمان مشخص وجود داره که ورزشکار باید تو همون زمان وزنه رو پرتاب کنه.
هدف هر ورزشکار توی مسابقات اینه که وزنه رو به مسافت بیشتری پرتاب کنه تا بتونه رکورد بهتری نسبت به بقیه بزاره و برنده بشه. معمولا هر ورزشکار چندین بار فرصت داره که بهترین رکورد خودش رو ثبت کنه. این یعنی شما باید تمام تلاشتون رو کنید تا توی هر پرتاب، هم قدرت بدنی و هم تکنیک رو به بهترین شکل اجرا کنید.
مسابقات پرتاب وزنه
مسابقات پرتاب وزنه
پرتاب وزنه توی مسابقات مختلفی برگزار میشه، از مسابقات محلی و منطقهای گرفته تا رقابتهای جهانی و حتی المپیک. توی این مسابقات، هر ورزشکار چندین بار تلاش میکنه تا بهترین رکورد خودش رو ثبت کنه. برای موفقیت توی این مسابقات، فقط داشتن قدرت بدنی کافی نیست؛ بلکه تکنیک و تمرکز هم خیلی مهمه.
در واقع، یه ورزشکار حرفهای باید بتونه به بهترین شکل ممکن از قدرت بدنیش استفاده کنه و همزمان تکنیک درست رو رعایت کنه. توی هر مسابقه، بعد از هر دور پرتاب، مسافت وزنههایی که پرتاب شدن محاسبه میشه و رکوردها ثبت میشن.
اینجوری ورزشکاران میتونن ببینن که چقدر پیشرفت داشتن و بهترین رکورد رو ثبت کنن. پس مهمه که علاوه بر قدرت بدنی، روی تکنیک و تمرکز هم تمرین کنین تا توی مسابقات موفق بشین.
نوع زمین و تجهیزات پرتاب وزنه
زمین پرتاب وزنه باید یه دایره مشخص به قطر ۲.۱۳۵ متر باشه و هیچ مانعی دور و برش نباشه، فقط وزنه باید داخل همون دایره پرتاب بشه. این دایره باید صاف و بدون هیچ ایرادی باشه تا پرتاب مشکلی نداشته باشه. وزنهها معمولاً از فلز درست میشن و وزنشون بسته به جنسیت و سن ورزشکار فرق داره. برای مردها وزنهها حدود ۷ کیلوگرم و برای زنها ۴ کیلوگرم وزن دارن.
این وزنهها باید استاندارد باشن تا توی مسابقات مشکلی پیش نیاد. علاوه بر این، ورزشکار باید پوشش مناسب بپوشه و کفشهایی با چسبندگی خوب داشته باشه تا در حین پرتاب آسیب نبینه. این نکات باعث میشه که ورزشکار بتونه به بهترین شکل مسابقه بده و از آسیبدیدگی جلوگیری بشه.
فواید ورزش پرتاب وزنه
فواید ورزش پرتاب وزنه
ورزش پرتاب وزنه فقط یه رقابت فیزیکی نیست؛ این ورزش میتونه فواید زیادی برای بدن داشته باشه. یکی از مهمترین فواید این رشته تقویت عضلات بالاتنه و بدن هست. چون در این ورزش باید وزنههای سنگین رو پرتاب کرد، ورزشکاران بهطور مستقیم با عضلات شانه، بازو و کمر کار میکنن و این عضلات تقویت میشن.
علاوه بر این، این ورزش به تقویت استقامت و هماهنگی بین بدن و ذهن هم کمک میکنه. بهویژه در روش چرخشی، نیاز به تمرکز و دقت بسیار بالاست تا وزنه درست و با تکنیک مناسب پرتاب بشه. از دیگر فواید این ورزش میشه به افزایش قدرت بدنی کلی، هماهنگی بیشتر بین عضلات بدن، بهبود وضعیت جسمانی و بالا رفتن اعتماد به نفس اشاره کرد.
ورزشکارانی که به طور منظم تمرینات پرتاب وزنه رو انجام میدن، معمولاً انعطافپذیری بیشتری دارن و میتونن در سایر ورزشها هم عملکرد بهتری داشته باشن.
نتیجهگیری
ورزش پرتاب وزنه یکی از رشتههای جذاب و چالشبرانگیز در دنیای ورزشهای المپیکی است که هم به قدرت بدنی و هم به تکنیک و تمرکز بالا نیاز داره. این ورزش توی مسابقات جهانی و المپیک خیلی هیجانانگیز و تماشاییه، اما در عین حال بر روی بدنسازی و تقویت عضلات ورزشکاران تاثیر زیادی داره. پرتاب وزنه بهطور کلی برای تقویت عضلات بالاتنه، بهویژه شانهها، بازوها و پشت، مفیده.
علاوه بر این، این ورزش به افزایش استقامت، تعادل و هماهنگی بدن کمک میکنه. در نهایت، پرتاب وزنه نه تنها یه ورزش رقابتی و المپیکی است، بلکه میتونه برای کسانی که بهدنبال افزایش قدرت بدنی و بهبود عملکرد خود هستن، انتخاب بسیار مناسبی باشه. اگر به دنبال چالش جدیدی هستید که هم قدرت بدنی شما رو افزایش بده و هم مهارتهای تکنیکی شما رو ارتقا بده، این ورزش میتونه گزینه خوبی باشه.