این یکی از مقالاتی هست که در ۲۳ جون ۲۰۰۳ در نیویورک تایمز منتشر شد. و برای اینکه به عمق فاجعه در مورد مکملهای ورزشی و کمپانیهای تولید کننده و ارتباطشون با مراکز تحقیقی (دانشگاه ها) پی ببرید برایتون ترجمه کردم. عنوان مقاله هست “تحقیقات در مورد مکملهای غذایی بیش از پیش تحت ذره بین قرار خواهند گرفت”
رای نهایی قاضی دادگاهی در کالیفرنیا مبنی بر پرداخت ۱۲.۵ میلیون دلار خسارت از طرف یک تولید کننده قرصهای کاهش چربی حاوی افدرا در حقیقت نشانی از بی اعتمادی در مورد علم مکملهای غذایی بود.
این کمپانی به اسم “سایتودین تکنولوژی” که سازنده مکمل کاهش وزن زنادرین ار اف ا -۱ هست، موجب مرگ یکی از بازیکنان بیس بال در اثر مصرف این مکمل شد. این سازنده مکمل نه تنها نتایج تحقیقات بالینی رو بزرگنمایی بیش از حد کرده بود بلکه موجب شده بود که برخی از محققان نتایج آزمایشات خود را در جهت بهتر نشان دادن این محصول دستکاری کنند.
قاضی اعلام کرد که مدارک موجود نشانگر این حقیقت هست که محققان جهت ادامه همکاری با کمپانی تولید کننده و همینطور هدر ندادن هزینه صرف شده در تحقیق، در حقیقت آزمایشاتی “ساختگی” انجام دادند. پرونده این کمپانی جزو یکی از پرونده هایی هست که سوالاتی جدی را در قبال تولید کننده گان محصولات حاوی افدرا و همینطور دیگر مکملهای غذایی که در تبلیغاتشان از گزارشات علمی سوء استفاده میکنند، برمیانگیزد. در ۸ ماه اخیر۳ تولید کننده پیشرو در صنعت مکمل سازی و تولید قرصهای کاهش چربی بدلیل ادعاهای دروغین تبلیغاتی خسارات میلیون دلاری را متحمل شدند. یک کمپانی دیگری نیز از طرف یک قاضی فدرال بدلیل مخفی کردن مدارک تحقیقی محکوم شد. دادستان ایالات میسوری و گروهی از بازپرسان بخش قضایی در ایالات کالیفرنیا شکایاتی را علیه تبلیغات دروغین در شرکتهای مکمل سازی پیش کشیده و مجلس سنا هم خواهان مدارک تحقیقاتی مربوط به ادعاهای شرکت سایتودین شده است. تحت این فشارها از طرف دادگاه و هیات نظارت بر کالا، تعدادی از این تولید کننده گان تغیراتی در برخی از محصولات چربی سوز خود داده و افدرا را از فرمول خود حذف کردند. در طی ماه اخیر مجلس نیو یورک تصمیم بر ممنوع کردن محصولات حاوی افدرا بعد از ایالات ایلینویز کرد. اما به هر حال صاحب نظران میگویند که تغیر در ترکیب ساخت مواد بکار رفته در این محصولات مانع از سوء استفاده این صنایع از “علم” در جهت تبلیغات محصولاتشان نمیشود. خوسوسا که تحقیق بسیار کمی در مورد ماده ای که به جای افدرا در این محصولات بکار رفته (یعنی “سینفرین”) موجود هست. حقیقت اینجاست که تولید کنندگان مکملهای غذایی اجباری ندارند که تحقیقی انجام دهند. قانونی که در مورد مکملها در سال ۱۹۹۴ تصویب شده این کمپانیها رو از انجام تحقیق در مورد سلامتی، موثر بودن و بی ضرر بودن محصولات معاف کرده است. اما این صنایع که سالیانه حدود ۱۸ میلیارد دلار فروش دارند تحقیق را به شرطی میپذیرند که هدفدار و در جهت مثبت نشان دادن تاثیر محصولات باشد!! چون این صنایع تحت قانونی جهت نظارت نیستند، تحقیقاتشان هم کاملا علمی نیست!!! آنتونی المدا مشاور و بنیانگذار کمپانی ای ا اس، بزرگترین کمپانی تولید مکمل، خود یکی از منتقدان روش و نحوه تحقیقات انجام شده توسط کمپانیهای مختلف در مورد این کالاها هست. وی میگوید سالیانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ تحقیق بالینی در مورد مکملهای غذایی انجام میشود اما دقت بکار رفته در این تحقیقات به طور متوسط بسیار کمتر از آنچیزی هست که در صنایع داروسازی بکار میرود. تست کردن این محصولات تنها روی ۱۰ یا ۱۲ فرد انجام شده، شرایط آزمایش کاملا کنترل شده نبوده و بعضی از نتایج بصورت بسیار مختصر در یک مجمع علمی یا ژورنالی که نا شناس هست منتشر میشود و اینها همه تنها به خاطر اینست که روی مکمل ادعا کنند که از نظر بالینی مورد تائید میباشد. یکی دیگر از سخن گویان صنایع مکمل سازی بنام استیون دنتالیس که معاون کمپانی محصولات علفی طبی امریکا میباشد قبول دارد که هر وقت که نتیجه آزمایشی از محصولات مکملی مثبت و قابل قبول باشد، باید به نتایج شک کرد. وی همینطور اشاره میکند که علم مکملهای غذایی بدتر از صنایع داروسازی نیست. وی میگوید باید دقت کرد تا علم و آزمایش مناسبی بکار گرفته شود و نتایج درست و صحیح بیان گردد چون صنایع ما مورد علاقه بسیاری از افراد هست.
نتایج گمراه کننده:
حتا بهترین نتایجی هم که از افدرا موجود هست گنگ و گمراه کننده هست. اف دی ا مدارکی ازارتباط دست کم ۱۰۰ مورد مرگ و میر در ارتباط با مصرف این ماده در دست دارد. در کل تحقیقاتی که انجام شده بسیار در مقیاس کوچیک بوده و همینطور محدودیت های زیادی را داشته و تنها از افرادی استفاده کرده که سالم بوده اند و این نمایانگر خطر واقعی در مصرف این ماده را نشان نخواهد داد.آنالیزی که در ماه مارچ توسط گروهی تحقیقی بنام “راند” ازنتایج بسیاری از آزمایشات موجود انجام شد نشاند داد که افدرا جهت کاهش وزن موقتی موثر بوده اما عوارض قلبی بسیاری را در بر داشته هست.
مدارک موجود و ای میل نگاری و نتایج آزمایشات در مدارک موجود در دادگاه نشانگر این حقیقت هست که چطور نتایج علمی آزمایشات را کمپانیهای مکمل سازی به نفع خود تمام میکنند. این مدارک نشان میدهند که چگونه کمپانیها و محققین نتایج منفی را از گزارش خود حذف کرده، اسم محصول خود را از مقاله ای که نشان میدهد که محصول کار نمیکند را برداشته، آنالیز آماری نتایج تحقیقی را به نفع خود دستکاری کرده و افرادی را که در حین تحقیق گزارش عوارضی از قبیل تندزدن یا تپش قلب و بالا رفتن فشار خون را کرده اند را گزارش نمیکنند. مثلا ای میل نگاری که بین کمپانی سایتودین و محقق مربوط به محصولش در پرونده دادگاه درج شده نشانگر اینست که چطور کمپانی سازنده مکمل سعی در اعمال نفوذ در کار و گزارش محقق میکند. بطوریکه محقق مربوطه “دکتر جفری آرمسترانگ” از دانشگاه میشیگان شرقی زیر بار نمیرود که گزارش تحقیق رو آنطوریکه کمپانی مکمل ساز میخواهد بنویسد و رابط بین این محقق و کمپانی یعنی دکتر تیم زایگنفس (یکی از شاگردان قبلی استاد من پروفسورپیتر لمون) سعی میکند تا نظر دکتر آرمسترانگ را عوض کند!! زایگنفوس در ای میلی به صاحب شرکت مکمل ساز میگوید:” در چنین حالتی بهترین کاری که من میتوانم انجام دهم اینه که سعی در متمایل کردن نتایج در جهت سود سایتودین کنم.” اما در ای میل دیگری دکتر آرمسترانگ در جواب به تهدید کمپانی مکمل ساز در مورد به دادگاه کشیدن وی میگوید که “من به هیچ عنوان نمیترسم که بگویم این مکمل پاسخ مثبتی نداده”. اما در ای میل دیگری دکتر زایگنفوس با صاحب کمپانی میگوید: “بزار جف (دکتر آرمسترانگ) هر چی میخاد بگه گر چه من فکر میکنم بیان حقیقت شرکت شما را درمجامع علمی مورد تائید قرار میدهد پس چیز بدی نیست، اما بعد از این قضیه شما میتوانید در مجلات با نشان دادن تغییر چربی بدن به رقم “در صد”، مصرف کننده ها را تشویق به خرید کنید”. کمپانی ۳.۱ پاند کاهش چربی در طی چندین هفته آزمایش را به در صد بیان کرد و در تبلیغات این چنین بیان کرد که مصرف کنندگان زنادرین ۷۵۹ در صد!!! بیشتر از کسانیکه مصرف نمیکردند وزن از دست دادند. وکیل سایتودین آقای برایان مالی گفت که سایتودین دکتر آرمسترانگ رو تهدید به دادگاه کشیدن نکرد بلکه اون ای میل تلاشی ناشیانه در جهت جلب نظر دکتر آرمسترانگ هست!!. آقای مالی گفت که ترسش از اینست که رای دادگاه موجب نا امید شدن مکمل سازان از تحقیق بروی مکاملهایشان شود!!
کمپانی دیگری بنام ماسل تک در سال ۲۰۰۱ تولید کننده محصولی بنام هیدروکسی کات جهت کاهش چربی بود که این محصول هم دارای افدرا و کافئین بود. تبلیغات پر سرو صدای این کمپانی هم مجلات مختلفی رو با عکسای قبل و بعد از مصرف پر کرده بود. مدارکی که از دادگاه مربوط به کمپانی ماسل تک در اوکلاهوما هست نشان میدهد که چطور این کمپانی از تحقیقات در جهت تبلیغات خود استفاده میکند. در تحقیقی مشخص شد که هیدروکسی کات بهمراه ورزش موجب ۱۵ پاند کاهش چربی در ۱۲ هفته شده در حالیکه کسانیکه تنها ورزش کردند و هیدروکسیکات نخوردند ۱۰ پاند چربی کم کردند . در مدارک و نامه نگاریهای داخلی شرکت اینطور به چشم میخورد که مسول تحقیق شرکت اشاره به ناچیز بودن اثر هیدروکسیکات (۵ پاند در ۱۲ هفته) در مقایسه با ورزش میکند واینکه نمیتوان به این صورت تبلیغات بزرگی کرد و فروش رو بالا برد، اما مسول دیگری اشاره میکند که خوب کاری ندارد در تبلیغات بزنید “کاهش ۱۵ پاند چربی در ۱۲ هفته با هیدروکسی کات و ورزش!!” تحقیق دیگری از کارلون کلکر که در مورد مکملهای غذایی تحقیق میکند نشان داد که هیدروکسیکات هیچ تاثیر آشکاری به هیچ عنوان نداشت که این تحقیق بطور کل منتشر نشد. دکتر کلکر در نامه ای به ماسل تک نوشت ” ما کاملا متحیر هستیم که هیچ پاسخ مثبتی دریافت نکردیم.” قابل ذکر هست که این محصول جدیدتری از سری هیدروکسیکات بود که به فرمولش عصاره چای سبزو یک نوع کافئین جدید علاوه بر افدرا و منابع کافئین قدیمی اضافه شده بود. وقتی از دکتر کلکر سوال کردیم از پاسخ دادن ممانعت کرد و گفت که این نتایج در دسترس نمیباشد!! و چال شده!. در این صنعت نشان ندادن نتایج آزمایش مکملهایی که کار نمیکنند بسیار رایج هست. آقای المدا مشاور کمپانیهای مکمل سازی گفت: باورتون نمیشه اگه بگم که چه تعداد تحقیقات مختلف روی مکملهایی که جواب ندادن، تا کنون منتشر نشده و چال شده. وکیلی که شرکت ماسل تک را در پرونده اوکلاهوما متهم کرد گفت: البته بر طبق قانون شرکتهای مکمل سازی که در سال ۱۹۹۴ به ثبت رسید، این کمپانیها مجبور نیستند که نتایجی که دوست ندارند را به هر کسی رو کنند. حتا اگر جان کسانی در خطر بوده باشد.
ماسل تک از نتایج تحقیق دیگری نیز که در دانشگاه گلف کانادا انجام شد ناراضی بود. نتیجه این بود که هیدروکسیکات چربی نمیسوزاند! بر خلاف ادعاهای کمپانیهای مختلف دیگری که چربی سوزهای حاوی افدرا تبلیغ میکنند. ماسل تک نتونست جلوی انتشار نتیجه تحقیق این دانشگاه را بگیرد اما از آنها خواست که اسم کمپانی را از مقاله علمی خود حذف کنند. بدترین آزمایش مورد بعدی بود که در آن ۴ نفر در طی آزمایش ادامه ندادند و از عوارضی از قبیل طپش قلب و بالا بودن فشار خون شکایت داشتند. ۴ نفر دیگر که ادامه دادند مجبور به کم کردن دوز مصرفی شدند که ۲ نفر از این ۴ نفر تحت نظر پزشک ماندند. اما وقتی نتایج این آزمایش هم چیزی نشان نداد، ماسل تک خواهان حذف نتایج ۲ نفری که ادامه به آزمایش ندادند شد. انجام اینکار از نظر علمی پسندیده نیست. دکتر مارسیا انجل ویراستار قبلی مجله علمی پزشکی نیو انگلند گفت ” اینکار غیر قبل قبول هست، شما نباید پروتکل تحقیقی را عوض کنید و البته که نباید اینکار را جهت راضی نگاه داشتن کسی در جهت منافع اقتصادی انجام دهید”. نهایتا مختصر مقاله ای که منشر شد اشاره به مشکلات به وجود آمده در طی آزمایش از جمله تبش قلب و بالا رفتن فشار خون نکرد. این مدارک در دادگاه ابتدا مخفی بود و ارایه داده نشد اما بعد از چندی مشخص شد و به حدی قاضی پرونده را عصبانی کرد که وی از تقاضای علنی نکردن نتیجه دادگاه خود داری کرد. وقتی از ماسل تک در مورد این پرونده پرسش شد پاسخی داده نشد و وکیل ماسل تک از طرف کمپانی ابراز کرد که ماسل تک به فراهم کردن محصولاتی با کیفیت بالا به میلیونها نفر در سراسر دنیا برای رسیدن به اهداف سلامتی مشتریان خودافتخار میکند.
در تحقیقی دیگر در مورد کاهش چربی توسط زنادرین آقای کلمن گفت که افرادی که در آزمایش زنادرین مصرف کردند بطور معنی داری نسبت به کسانیکه مصرف نکردند چربی از دست دادند اما بعد از انتشار این مطلب آقای کلمن در جایی دیگر اشاره کرد که کلمه “معنی دار” در عبارت بالا یک اشتباه تایپی بوده و منظور وی این نبوده است. وی گفت که بعد از انتشار این مقاله وی اصلاحیه ای را به مجله مربوط فرستاده تا تصحیح لازم انجام شود اما بعد ها ابراز کرد که همچین کاری نکرده است!!. قاضی دادگاه این پرونده گفت: مهمتر از همه اینها، در ابتدای این آزمایش، بودند افرادی که بدلیل دارا بودن چاقی بیش از حد صرفنظر کردند و آزمایش را ادامه ندادن اما وزن اینها در محاسبه اولیه وزن قبل از شروع آزمایش منظور شد اما در انتهای آزمایش محسوب نشدند و بدین طریق آقای کلمن سعی در بیشتر نشاندادن تفاوت وزنی در شروع آزمایش و اختتام آزمایش و غلو در نشان دادن تاثیر زنادرین کرده بود. به هر حال در دفاع وکیل مدافع ابراز داشت که “آزمایش دقیق و کامل وجود ندارد و گرچه در این آزمایش نقایصی دیده میشود، اما سر آخر این نتیجه آزمایش هست که مهم است این محصول بیخطر بوده و تحت شرایط این آزمایش موثر واقع شده!!! جالب اینکه نتایج این آزمایش در تبلیغات دروغین زنادرین در مجلات مختلف به شدت مورد استفاده قرار گرفت.
قاضی دادگاه در انتها ابراز کرد که ” کاهش ۹ در صد چربی بدن که در تبلیغات هم استفاده میشود دروغ هست و آقای کولمن ظاهرا نتایجی که دلش میخواسته را انتخاب کرده تا بهترین پاسخ را ارایه بده”.