تاندونیت و تنوسینوویت
تاندونیت و تنوسینوویت عبارت است از التهاب دردناک تاندون (تاندونیت ) و پوشش تاندون (تنوسینوویت )
غالباً همزمان ایجاد می گردند. به طور طبیعی رشته های تاندون در رشته های عضله فرو می روند. عضله اسکلتی در هر انتهای خود تاندونی دارد که به استخوان می چسبند.
نیروی انقباض عضله از طریق تاندون منتقل شده ، تولید حرکت می کند.
علایم شایع
محدودیت حرکت ، حساسیت به لمس و تورم اطراف تاندون ملتهب . محل های شایع عبارتند از شانه ، آرنج ، تاندون آشیل یا عضله دوقلو پشت ساق پا.
ضعف در تاندون به علت رسوب کلسیمی که غالباً همراه تاندونیت وجود دارند.
تاندونیت چیست؟
تاندونیت التهاب یا تحریک تاندون است که باعث تورم آن می‌شود (تاندون چیست؟). تاندون‌ها رشته‌های بافت همبند بین ماهیچه‌ها و استخوان‌ها قرار داشته و به حرکت اندام‌ها کمک می‌کند. این وضعیت معمولاً پس از یک فشار مکرر یا آسیب به شانه، آرنج و زانو اتفاق می‌افتد.
علل
آسیب معمولاً ناشی از فعالیت ورزشی سخت
اختلالات عضلانی ـ اسکلتی شامل نقایص مادرزادی و روماتیسم
وضعیت قرارگیری نامناسب
عوامل افزایش دهنده خطر
استفاده بیش از حد از تاندون ها و مفاصل خاص در اثر شرکت در مسابقات ورزشی
حرکت غلط و کشیدگی در طی فعالیت . به طور مثال نگه داشتن و حرکت دادن مکرر یک راکت تنیس به طور غلط ممکن است باعث تاندونیت در آرنج گردد (آرنج تنیس بازان ).
پیشگیری
قبل از آغاز یک ورزش ، براساس یک برنامه منظم ، بدن خود را گرم کرده و فشار بر عضلات را به تدریج افزایش دهید.
قبل از هر فعالیتی خود را گرم کنید.
روش های مناسب را برای هر ورزشی که تمایل به انجام مرتب آن دارید، یاد بگیرید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با درمان و استراحت تاندون علاج می گردد. بهبودی ۶ هفته زمان می برد.
عوارض احتمالی
رسوب های کلسیمی بزرگ در تاندون ملتهب که منجر به اختلال دایمی می گردد («مفصل منجمد»).
درمان
اصول کلی
آزمون های تشخیصی معمولاً لازم نیستند (رادیوگرافی ، رباط ها و تاندون ها را نشان نمی دهد).
درمان بسته به علت ، شدت و طول مدت بیماری فرق می کند.
در صورت وجود درد شدید، سفتی و حساسیت به لمس ، ناحیه آسیب دیده را تا هنگامی که درد قابل تحمل تر گردد، استراحت دهید.
در مرحله حاد یا پس از تزریق ، برروی ناحیه آسیب دیده ، کیسه یخ بگذارید.
وقتی درد کاهش می یابد، ممکن است بخواهید به طور موقت از اسپلینت برای آسیب اندام فوقانی استفاده کنید؛ برای اندام تحتانی از چوب زیر بغل ، عصا یا بریس استفاده کنید.
بعد از مرحله حاد از گرم کردن استفاده کنید. دوش آب داغ بگیرید؛ در وان حمام غوطه ور شوید؛ از کمپرس گرم استفاده کنید؛ از یک لامپ گرم کننده یا پوشش گرم کننده استفاده کنید.
بانداژهای کشی ممکن است کمک کننده باشند.
تاندونیت مزمن ممکن است مستلزم تغییرات در شیوه زندگی برای پیشگیری از عود تحریک مفصل باشد.
داروها
داروهای ضد التهاب غیراستروییدی و مسکن ها مثل استامینوفن ، ایبوپروفن یا آسپیرین
تزریق بی حس کننده های موضعی ممکن است توصیه گردد.
تزریق کورتیزون در تاندون های دردناک و کلسیفیه . این امر درد و التهاب را کاهش می دهد و اجازه حرکت داده ، مانع از منجمد شدن مفصل می گردد. البته هرچه تزریقات بیشتری صورت گیرد خطر عوارض جانبی آنها بیشتر می شود.
فعالیت
به محض بهبود علایم فعالیت های طبیعی خود را از سر بگیرید.
به محض رفع درد، فعالیت های افزایش دامنه حرکت را آغاز کنید.
رژیم غذایی
رژیم غذایی خاصی ندارد.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم تاندونیت را داشته باشید.
اگر درد و تورم علی رغم درمان افزایش یابد.
اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند.
علائم بیماری تاندونیت
تاندونیت یا التهاب تاندون با علائم رایجی قابل تشخیص است. برخی از این علائم بیماری تاندونیت عبارتند از:
درد در تاندون که با حرکت تشدید می‌یابد.
مشکل در حرکت مفصل
احساسی خاص در زمان حرکت دادن تاندون
تورم که گاهی اوقات با افزایش دما یا قرمزی همراه است.
اگر درد ناگهانی و شدید است و در حین تصادف یا فعالیت اتفاق افتاده، احتمالا دلیل آن پارگی یک تاندون باشد.
علت بیماری تاندونیت
تاندونیت می‌تواند در نتیجه آسیب یا کار و استفاده بیش از حد از آن اندام ایجاد شود. ورزش کردن هم یک علت شایع بروز تاندونیت است. تاندونیت همچنین می‌تواند با افزایش سن رخ دهد زیرا تاندون خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد. بیماری‌های سراسر بدن مانند آرتریت روماتوئید یا دیابت هم می‌توانند منجر به ابتلا به تاندونیت شوند.
راه تشخیص تاندونیت
پزشک متخصص ناحیه آسیب‌دیده را برای بررسی تورم، قرمزی یا افزایش دما بررسی می‌کند. همچنین برجستگی‌هایی را در زیر پوست احساس می‌شود و ممکن است نشان‌دهنده تورم باشد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. پزشک از دستان خود برای حرکت دادن آرام قسمت آسیب دیده استفاده می‌کند تا تست کند که بیماری بورسیت یا تاندونیت دامنه حرکتی را محدود کرده و آیا باعث درد می‌شود یا خیر.
معمولاً با یک معاینه فیزیکی به تنهایی می‌توان تاندونیت را تشخیص داد. اشعه ایکس یا سایر آزمایش‌های تصویربرداری هم ممکن است برای رد سایر علائم تجویز شوند.
راه درمان تاندونیت
تاندونیت معمولاً فقط چند روز طول می‌کشد اما می‌تواند مدت بیشتری هم ادامه داشته باشد. اگر درد دارید، مهم است که به آن استراحت دهید. می‌توانید از کمپرس یخ و داروهای مسکن استفاده کنید و در برخی موارد استفاده از بریس می‌تواند مفید باشد. برای جلوگیری از تورم، در چند روز اول از حمام داغ، استفاده از کیسه‌های حرارتی، الکل و ماساژ دادن ناحیه مورد نظر خودداری کنید.
روش‌های درمانی موثر را در ادامه نام برده‌ایم و هر یک را بیشتر توضیح داده‌ایم:
۱. استفاده از ساپورت هایی مانند آتل، بریس یا عصا
التهاب تاندون معمولاً به مراقبت‌های غیر جراحی پاسخ می‌دهد. از آنجایی که جراحی ممکن است فقط در موارد خاص مورد نیاز باشد، روش های درمان تاندونیت در نقاط مختلف بدن می‌تواند شامل فیکس کردن ناحیه به کمک آتل، بریس یا کمک گرفتن از عصا باشد.
۲. کمپرس سرد یا گرم
پس از آسیب ناگهانی به تاندون، یخ می‌تواند درد و تورم را کاهش دهد. هر ۴ تا ۶ ساعت روی ناحیه مورد نظر را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یخ قرار دهید. (حتما یک حوله یا پارچه بین کیسه یخ و پوست خود قرار دهید.) گرما هم ممکن است برای درد مداوم تاندون مفیدتر باشد که اغلب تاندیوپاتی یا تاندونوز نامیده می‌شود.
۳. دارو درمانی
داروهای مورد استفاده برای درمان تاندونیت عبارتند از مسکن‌هایی مانند آسپرین، ناپروکسن سدیم، ایبوپروفن یا استامینوفن که درد تاندونیت را تسکین می‌دهند.
۴. تمرینات کششی
کشش مطمئنا می‌تواند به کاهش درد و استراحت تاندون ملتهب یا دژنراتیو کمک کند. پیش از شروع انجام تمرینات کششی باید مطمئن شوید که مشکل تاندونیت است، چرا که کشش برای پارگی تاندون خوب نیست.
۵. استفاده از باند فشاری
باندهای فشاری برای کنترل خونریزی و ایجاد لخته خون بدون محدود کردن گردش خون طبیعی استفاده می‌شوند. باندهای فشاری کمک می‌کنند که:
تورم به حداقل برسد.
از زخم در برابر آلودگی محافظت شود.
ناحیه آسیب دیده از آسیب‌های احتمالی دیگر محافظت شوند.
۶. جراحی برای برداشتن بافت التهابی
در مواردی که التهاب یا آسیب قابل توجهی به تاندون وجود دارد، جراح ممکن است یک جراحی را برای برداشتن بافت آسیب دیده و بهبود شرایط انجام دهد.
اگر هر یک از تاندون های دست آسیب‌دیده باشد و درمان غیرجراحی کمک‌کننده نباشد، ممکن است جراحی برای ترمیم و کمک به بازگرداندن حرکت در انگشتان یا شست آسیب‌دیده مورد نیاز باشد. در بسیاری از موارد، جراحان هنگام انجام عمل جراحی تاندونیت، در حالی که بیمار بیدار است از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کنند.
۷. فیزیوتراپی
در اکثر موارد تاندونیت را می‌توان با فیزیوتراپی درمان کرد. ثابت شده است که فیزیوتراپی برای بهبود مشکلات مزمن تاندون بسیار موثر است و درمان‌های دستی مانند انواع خاصی از ماساژ به بهبودی کمک می‌کند. حتی ممکن است فیزیوتراپ استفاده از سوزن (طب سوزنی) را پیشنهاد دهد که می‌تواند به کاهش سفتی عضلات اطراف تاندون‌های درگیر کمک کند.
۸. تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
تاندونیت یک بیماری دردناک است که به کندی بهبود می‌یابد. در واقع، هر چه بیشتر طول بکشد، احتمال پارگی کامل که نیاز به جراحی دارد بیشتر می‌شود. تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) ممکن است راهی برای بهبودی و بازگشت سریع‌تر به حالت طبیعی باشد.
چند روز اول پس از تزریق به عنوان مرحله التهابی شناخته می‌شود. برخی از افراد ممکن است در این دوران احساس تشدید درد داشته باشند. پاسخ بدن به درمان ممکن است ۶-۸ هفته طول بکشد. بهبودی کامل هم ممکن است چیزی حدود ۳ تا ۶ ماه زمان ببرد.
۹. کار درمانی
یک کاردرمانگر می‌تواند عوامل تشدید تاندونیت را شناسایی و مدیریت کند. سپس با ایجاد تغییراتی در محیط کار یا نحوه زندگی تاثیر عوامل مختلف بر التهاب تاندون را کاهش دهد و منجر به بهبودی فرد شود.
۱۰. تزریق کورتیکواستروئید
اگر بورسیت یا تاندونیت باعث درد قابل توجهی شود که با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی بدون نسخه تسکین نیابد، پزشکان داروهای کورتیکواستروئیدی را مستقیماً به ناحیه اطراف بورسا، که یک کیسه نازک و پر از مایع است که به‌عنوان بالشتکی بین بورس عمل می‌کند، تزریق کنند.
۱۱. درمان تاندونیت در طب سنتی
طب سوزنی علائم تاندونیت را از طریق مکانیسم‌های مختلفی کاهش می‌دهد. این روش سیستم عصبی را تحریک می‌کند تا ترکیبات شیمیایی مانند اندورفین را در مغز، نخاع و ماهیچه‌ها آزاد کند. این مواد شیمیایی درک درد را تغییر داده و حس خوب بودن را تقویت می‌کنند.
طب سوزنی اثرات ضد التهابی دارد. انجام آن باعث آزاد شدن فاکتورهای عروقی و تعدیل کننده ایمنی می‌شود که به کاهش تورم و التهاب اطراف تاندون آسیب دیده کمک می‌کند. گردش خون را در ناحیه اطراف سوزن‌های وارد شده افزایش می‌دهد که با تامین اکسیژن و مواد مغذی بیشتر به بافت‌های ملتهب به بهبود و بهبودی کمک می‌کند.
طول درمان تاندونیت
ممکن است بین دو تا سه هفته طول بکشد تا تاندونیت بهبود یابد. در موارد شدیدتر هم ممکن است التهاب تاندون چند ماه طول بکشد. بهترین راه برای تسریع زمان بهبودی استراحت است. همچنین انجام ندادن ورزش یا فعالیت‌های شدید یا سرعتی هم در بهبود شرایط بیمار موثر است.
انواع تاندونیت
تاندونیت انواع مختلفی دارد. در ادامه هر یک از انواع تاندونیت را نام برده و توضیح داده‌ایم:
| نوع تاندونیت | محل بروز | علل شایع | علائم اصلی |
|---|---|---|---|
| تاندونیت آشیل | تاندون پشت ساق پا، در نزدیکی پاشنه | فعالیت‌های ورزشی پرشی، دویدن، کفش نامناسب | درد در پشت پاشنه، تورم، سفتی صبحگاهی |
| تاندونیت روتاتور کاف | تاندون‌های شانه | فعالیت‌های تکراری بالای سر، ضربه مستقیم به شانه | درد در شانه، ضعف در هنگام بالا بردن دست، محدودیت حرکت شانه |
| آرنج تنیس‌بازان (اپی‌کوندیلیت جانبی) | قسمت خارجی آرنج | بازی تنیس، فعالیت‌های تکراری با مچ دست | درد در قسمت خارجی آرنج، حساسیت به لمس، ضعف در گرفتن اشیاء |
| آرنج گلف‌بازان (اپی‌کوندیلیت داخلی) | قسمت داخلی آرنج | بازی گلف، فعالیت‌های تکراری با مچ دست | درد در قسمت داخلی آرنج، حساسیت به لمس، ضعف در گرفتن اشیاء |
| تاندونیت انگشت ماشه‌ای | تاندون‌های انگشتان | استفاده بیش از حد از انگشتان، ضربه به انگشت | قفل شدن انگشت، درد در قاعده انگشت، برآمدگی در قاعده انگشت |
| تاندونیت مچ دست | تاندون‌های مچ دست | تایپ کردن طولانی مدت، استفاده از ماوس، فعالیت‌های تکراری مچ دست | درد در مچ دست، ضعف در مچ دست، بی حسی یا گزگز دست |
