غده پروستات
غده پروستات، درست در زیر مثانه قرار دارد و تولید قسمتی از مایعی را می كند كه اصطلاحاً به آن “منی” گفته می شود و این مایع در اوج لذت جنسی خارج می گردد. پروستات برای اینكه عمل خود را به خوبی انجام دهد، نیازمند هورمونهایی است كه از بیضه ها ترشح می گردند
و در صورتی كه این هورمونهایی مردانه كه از بیضه ها ترشح می شوند مقدارشان كاهش یابد، پروستات كوچك می گردد. مایعاتی كه از غدد ترشح می شوند در اپی تلیوم غدد ساخته می شوند. اپی تلیوم عبارت است از لایه هایی از سلولهای ویژه كه به آنها اصطلاحاً سلولهای اپی تلیال گفته می شود.
در تمام غدد، اپی تلیوم توسط بافتی به نام استروما محاصره می شود. در پروستات، این استروما حاوی رشته های عضلانی می باشد كه می تواند باعث ایجاد مشكلاتی در بیماریهای پروستات شود. در هنگام بزرگ شدن پروستات، هم اپی تلیوم و هم استروما بزرگ می گردند. بعلاوه، گرچه پروستات شبیه یك عضو منفرد می باشد، اما در واقع از دو قسمت مختلف تشكیل شده است كه هركدام از این قسمتها، مستعد ابتلاء به بیماریهای مختلفی می باشند.
با وجود اینكه ممكن است كمی پیچیده به نظر آید، اما دانستن این موضوع كه پروستات از دو قسمت داخلی و خارجی تشكیل شده و هر دوی این قسمتها از غددی (اپی تلیوم) كه توسط بافت (استروما) حاوی عضلات احاطه شده تشكیل یافته اند ، می تواند به درك ما از بیماریهایی كه پروستات را گرفتار می سازند و نحوه درمان آنها كمك بسیاری نماید.
در نزدیكی پروستات، دو عضله حلقوی تنگ كننده وجود دارد كه به آنها اصطلاحاً “اسفنكتر” گفته می شود. این اسفنكترها باعث كنترل مثانه و توقف نشت كردن ادرار از مثانه می شوند. آنها همچنین به خروج مایع منی در هنگام اوج لذت جنسی كمك می كنند. عضله حلقوی كه در زیر پروستات قرار دارد و به آنها اصطلاحاً “اسفنكتر خارجی مثانه” گفته می شود، به ویژه برای جلوگیری از نشت ادرار از مثانه به بیرون، اهمیت دارد.
استفاده از داروهای هورمونی و تاثیر آن بر پروستات
در سالهای اخیر ورزشکاران برای افزایش کارایی و توان ورزشی مبادرت به استفاده از داروهای هورمونی مینمایند . این عمل علاوه بر اینکه برابری و عدالت در ورزش را زیر سوال میبرد عوارض و مشکلاتی نیز برای مصرف کننده در پی دارد . یکی از این عوارض تاثیر غیر مستقیم این داروها بر رشد و بزرگ شدن پروستات میباشد . این مشکل برای ورزشکاران هنگامی بروز مینماید که ورزش را ترک کرده و کمی پا به سن میگذارند.
درمان
داروهایی كه باعث كوچك شدن پروستات می شوند، اثر خود را در مقابله با هورمون مردانه تستوسترون كه علت بزرگ شدن پروستات است، نشان می دهند. این داروها باعث تغییر وضعیت شده و پروستات را كوچك می كنند. هورمونهای مردانه در سایر اعضاء بدن به روش دیگری عمل می كنند ، بنابراین، این گونه از داروها فقط بر روی پروستات اثر كرده و تقریباً هیچگونه عوارض جانبی ندارند.
تعدادی از این داروها كشف شده اند ، اما در حال حاضر فقط داروی فیناسترید (با نام تجارتی پروسكا Proscar) در داروخانه ها موجود بوده و مصرف می شوند. گرچه مصرف این قرصها خیلی بی خطر بود و عوارض جانبی ناچیزی دارند، اما عده ای از آقایان با مصرف این قرصها از اشكال در فعالیت جنسی و عدم ایجاد نعوظ شاكی هستند که با قطع مصرف این دارو، معمولاً این مشكلات برطرف می گردند. اگر فعالیت جنسی برای شما خیلی اهمیت دارد، ممكن است احساس كنید كه این درمان به درد شما نمی خورد، گرچه مشكلات جنسی بعد از عمل جراحی پروستات بسیار شایع تر می باشد و قابل درمان هم نیست. نكته مهم دیگری كه باید در مورد قرصهای فیناسترید بدانید این است كه به محض اینكه مصرف این قرصها متوقف می شود، پروستات دوباره خیلی سریع تر از قبل بزرگ خواهد شد. بنابراین وقتی شروع به خوردن این قرصها می كنید، مصرف آنها را قطع نكنید.
آلفابلوکرها
دسته دیگری از داروها كه در درمان بزرگ شدن خوش خیم پروستات استفاده می شوند داروهای آلفابلوكر هستند. همانطور كه قبلاً هم گفته شد، پروستات دارای عضلاتی می باشد. انقباض این عضلات باعث شل شدن عضلات، كاهش انسداد و در نتیجه بهبود علایم می شوند. متأسفانه این داروها بر روی عضلات سایر قسمتهای بدن هم اثر كرده (بخصوص در رگهای خونی) و باعث عوارضی مثل كاهش فشار خون ، ضعف ، غش و خواب آلودگی می شوند.
از این دسته از داروها در درمان فشارخون هم استفاده می گردد اما بعضی از انواع جدیدتر آنها، بیشتر بر پروستات اثر كرده و بر روی قسمتهای دیگر بدن اثر چندانی ندارند و بنابراین دارای عوارض جانبی كمتری هستند. مزیت بزرگ این داروها، این است كه اثر آنها سریعاً ایجاد می شود. در حال حاضر داروهای پرازوسین، ترازوسین، آلفوزوسین، دوكسازوسین، ایندورامین و تامسولوزین از دسته داروهای آلفابلوكر هستند كه در این موارد تجویز می شوند. عوارض جانبی این داروها متفاوت بوده و اگر با مصرف یكی از آنها دچار مشكلاتی شدید ، می توانید داروی دیگر را امتحان نمایید. داروهای آلفابلوكر می توانند باعث بروز انزال معكوس شوند كه با قطع مصرف آن، مشكل برطرف می گردد. همانند درمان هورمونی، در این موارد نیز بهبود اندكی در سرعت جریان ادرار ایجاد می شود.
