بدنسازی در رشتههای رزمی مانند : بوکس و کاراته و کونگفو و … از اهمیت خاصی برخوردار است اما آنچه تا کنون در اغلب باشگاهها به شخصه مشاهده کرده ام ناتوانی ورزشکاران در ایجاد تمایز بین رشته پرورش اندام و بدنسازی رزمی است و به نوعی در انتخاب هدف و وسایل لازم رسیدن به آن دچار گمراهی شده اند و علت آن هم عدم وجود دانش کافی در این عرصه میباشد .
شما به عنوان یک رزمی کار میبایستی بدنسازی را به عنوان مکمل تمرینات اصلی خود و نه ورزش اول خود قرار دهید چرا که این عمل سبب انحراف از هدف اصلی در رشته تخصصی تان خواهد شد . پس از آن که جایگاه اصلی بدنسازی را در شته ورزشی خود دانستید اکنون زمان آن رسیده تا تمریناتی در خور رشته ورزشی اصلی تان تهیه کنید و دراین مرحله ابتدا بایستی عضلات پر استفاده در رشته اصلیتان را با کمک مربی مشخص سازید .
پس از اولویت بندی عضلات بر اساس اهمیت و کاربرد شان زمان آن است تا برنامه تمرینی خود را پایه ریزی کنید و نیاز به دانش یک مربی دلسوز و با دانش بدنسازی خواهید داشت .
برنامه تمرینی باید به گونهای تهیه شود که علاوه بر توجه به عضلاتی که داراری اولویت هستند به دیگر عضلات نیز توجه خاصی داشته و کوتاه و کاربردی باشد به صورتی که شما بتوانید کلیه عضلات خود را در 2 جلسه در هفته تحت تمرین قرار دهید و در عین حال خدشه و کاستی را در تمرینات رشته اصلی متحمل نشوید . دراین بین حرکت پایه همچون پرس سینه و اسکوات و ددلیفت و… کمک شایانی در تحقق اهداف فوق خواهند داشت به خصوص اگر با اضافه بار ( وزنه اضافی ) انجام شوند .
نکته دیگر که در این مقوله قابل ذکر است مدت زمان اجرای یک برنامه و میزان استراحت لازم جهت ریکاوری عضلات میباشد از آنجا که هدف شما ساخت و پرداخت عضلات همانند آنچه در پرورش اندام مرسوم است نمیباشد و تنها کسب قدرت و سرعت و استقامت اهمیت فراوان دارد پس آن چنان که یک ورزشکار رشته پرورش اندام نیازمند شوکهای تمرینی است شما زیاد به این مورد احتیاج نخواهید داشت از این رو متوسط 2 ماه برای تداوم یک برنامه بدنسازی و کسب موفقیت در آن زمان مناسبی میباشد .
مسلماً بدون استراحت و ریکاوری بدن شما دچار آسیبهای خفیف و درنهایت شدید خواهد شد و باید زمان لازم را ( به جز روزهای تعطیل ) جهت استراحت و تفریح در برنامه تمرینی خود در نظر بگیرید تفریح و مسافرت از آن جهت اهمیت بسزایی به خصوص در رشتههای رزمی دارد که سبب تقویت روحیه ورزشکار و نشاط و سلامت روانی وی خواهد شد که افزایش و بهبود کارایی وی را در تمرینات و مسابقات در پی دارد .
بسیاری از افراد تمرینات رشته اصلی خود و بدنسازی را توأم با یکدیگر انجام میدهند ( البته در افراد مبتدی این امر مرسوم است و خود مربی رشته رزمی جهت پیشرفت وی ترکیبی از تمرینات را برمیگزیند ) و این یک اشتباه فاحش است و باید تمایز لازم بین این دو مسیر مشخص شود و الا در هیچ کدام موفقیت لازم کسب نخواهد شد چرا که هدف برای ذهن و جسم ورزشکار نامشخص است و میبایستی این تمرینات را جدای از یکدیگر و در اوقات متفاوتی انجام داد تا با حداکثر توان بتوانید تمرینی پرفایده و ثمر بخش داشته باشید که شما را به سوی مسیر قهرمانی سوق میدهد .
تکرار – ست – وزنه – سیستم تمرینی
تکرارها در چه محدودهای باید باشد ؟ مربی بدنساز باید با توجه به این که کدام یک از فیبرهای عضلانی در رشته شما بیشترین کاربرد را دارد و با علم به فیبرهای تشکیل دهنده عضلات مختلف برنامه تمرینی مناسبی را جهت تقویت هر دو گزینه باتوجه به نکات فوق به کار بندد .
چه تعداد ست ؟ باتوجه به تعداد تکرارهای لازم ( پرتکرار یا کم تکرار ) و اهمیت و اولویت عضله مورد نظر مقدار ستهای لازم جهت تقویت عضلات آن قسمت مشخص میشود و همان طور که پیشتر نیز اشاره شده مربی بدنساز باید اشراف کامل به فیبرهای تشکیل دهنده عضلات مختلف داشته باشد تا با توجه به این مهم و عوامل دخیل دیگر بهترین گزینه را انتخاب نماید .
چه مقدار وزنه ؟ این یک سوال بی مورد است چرا که شما پس از رسیدن به مرحلهای که دیگر میزان وزنههای فعلی پاسخگو نمیباشد و فشاری را بر عضلات تحمیل نمیکند میبایستی وزنههای کاربردی خود را بدون ترس از حجم و افت سرعت و …. افزایش دهید و چه بسا که این عمل شما باعث پیشرفت در موارد فوق نیز می گردد . بدنسازی بدون وزنه همانند انسان بدون عضلات اسکلتی است و پایه و اساس تمرینات بدنسازی همین وزنهها میباشند مطمئنا با این مثال متوجه اهمیت فراوان وزنه کاربردی در بدنسازی ( چه بدنسازی رزمی و چه پرورش اندام ) شده اید .
سیستم تمرینی چه طور ؟ گاهی اوقات استفاده از آنها لازم است اما نه همیشه چرا که این سیستمها حجم بیشتری را به تمرینات میدهند و مسلماً زمان بیشتری را جهت انجام کامل تمرینات و ریکاوری عضلات طلب میکنند که نتیجه آن هم دوری از هدف اصلی در رشته اختصاصی تان و انجام بهینه تمرینات آن میباشد . البته این بدان معنی نیست که شما نمیتوانید از این نوع سیستمها استفاده کنید بلکه میتوانید با تغییراتی در این سیستم ها با توجه به نوع رشته ورزشی خود و با کمک مربی بدنساز و رشته ورزشی اصلی خود گهگاهی از آنها بهره مند شوید .
با توجه و رعایت نکاتی که در خصوص بدنسازی رشته های رزمی ذکر شد هر ورزشکاری با کمی آگاهی از رشته خود و پرورش اندام و البته با کمک مربیان خود خواهد توانست برنامهای منسجم را جهت پیشرفت هر چه بیشتر خود تدوین نماید .