پايان دادن به شايعات کراتيني
بدون شک هر بدنسازي مطالب ترسناکي را در مورد مکملهاي غذايي شنيده است، کراتين نيز يکي از مکملهايي است که حرف و حديث بسياري در مورد آن بوده و برخيها معتقدند ميتواند براي بدن مضرات خاصي داشته باشد، از اين رو قصههاي افسانهاي پيرامون اين پودر مؤثر بسيار شنيده ميشود.
اماهنوز هم نمیتوان نظر قطعی در مورد این محصول غذایی صادر کرد، اما دلایل واضحی مبنی بر اثربخشی و مفیدبودن این ملک ورزشی وجود دارد. شک نکنید که با مصرف صحیح آن میتوانید به نتایج دلخواهتان برسید. همین حالا پاسخ سؤالات اصلی خود را در میان خطوط زیر پیدا خواهید کرد.
اگر شما یک ورزشکار ساده باشید، یا فقط برای تفریح در باشگاه حضور پیدا میکنید، قطعاً تا امروز چیزهای رنگارنگی پیرامون کراتین شنیدهاید. بدنسازان حرفهای که بیشک چندین مرتبه از این محصول استفاده کرده و آشنایی کاملی با آن دارند. مباحث پیرامون کراتین همواره مورد علاقه محققان و بدنسازان بوده و اختلافات بسیاری را میان این دو به وجود آورده است، چرا که دانشمندان علوم غذایی معتقدند این محصول برای بدن مضر است، اما بسیاری از ورزشکاران با مصرف آن نتایج مثبتی را ارائه کردهاند. تا به این جای کار، برخی از مباحث برای برخی از افراد وحشتناک بوده و برخی دیگر جنبههای مثبت آن را دیدهاند، خواصی نظیر افزایش حجم عضلانی و بالابردن حالت ارگوژنیکی (انرژیسازی) که هر یک برای بدنسازان اثربخش میباشد.
اما آنهایی که به تازگی قدم در مسیر گذاشتهاند، ممکن است دچار سردرگمی شده و ندانند که این مکمل محبوب برای بدنشان ایمن است یا خیر. حال میخواهیم سه پرونده اسامی پیرامون کراتینها را بررسی کرده و رأی نهایی را در مورد آنها صادر کنیم. بیتردید اگر به این شایعات پایان داده شود، هر کسی به اثربخشی این محصول باور میآورد.
پرونده 1: آیا کراتین نوعی استروئید است؟
استروئیدهای آنابولیک از عمل سنتز هورمونهای مردانه نظیر تستوسترونها تولید شده و در اکثر کشورهای جهان، بدون تجویز کتبی پزشک به بیماران عرضه نمیشود. در حقیقت بنابه قوانین پزشکی، مصرف این مواد برای افراد عادی غیرقانونی میباشد. اما از آنجایی که در بازار سیاه استروئیدها را میتوان به راحتی آنها خریداری کرد، شکی نیست کهمصرف آنها در میان ورزشکاران نیز افزایش چشمگیری خواهد داشت. اما امروزه مبحث مکملهای ورزشی موضوع کاملاً شناخته شدهایست و با دنیای مواد غیرمجاز تفاوتهای بسیاری دارد.
از سوی دیگر کراتین در میان مکملهای مجاز غذایی قرار گرفته و به طور گسترده در فروشگاههای مواد غذایی و داروخانهها یافت میشود، حتی امروزه در کشورهای غربی در فروشگاههای خواربارفروشی هم این ماده به راحتی یافت میشود. حتی کراتین از سوی کمیتههای نظارتی دارویی نظیر ioc و ncaa نیز هیچگونه ممنوعیتی ندارد. حتی بسیاری دیگر از سازمانهای بینالمللی نظارتی روی غذا و داروها هم مشکلی با فروش کلی این محصول ندارند. اکنون یک دهه از فروش این محصول گذشته و مصرف درست آن در میان افراد بالغ تا به امروز اثرات مضر روی فعالیتهای هورمونی ورزشکاران نداشته و به نوعی اختلال خاصی در فعالیت هورمونهای درونریز به وجود نیاورده است.
کراتین از جمله مواردی است که از طریق واکنشهای ارگوژنیکی باعث افزایش قدرت عضلانی و استقامت ورزشکاران شده و ضمن افزایش حجم سلولهای عضلانی، حجم کلیبدن را نیز افزایش میدهند. در حقیقت تمام این فرآیندها در مسیری غیرهورمونی رخ میدهد و دخالتی به غدد و عملکرد آنها ندارد. کراتین هیچ تأثیر منفی روی هورمونهای بدنندارد و به هیچ عنوان نمیتوان آن را در میان استروئیدهای آنابولیکی قرار داد.
پرونده 2: آیا کراتین به کلیهها صدمه میزند؟
همانند هر مکمل دیگری، به شکل اکید توصیه میشود که قبل از آغاز مصرف آن با پزشک خود مشورت کرده و تمام جنبههای سلامت خود را ارزیابی کنید. هر محصولی به هر حال تأثیرات جانبی روی کار ارگانها خواهد داشت، اگرچه که تحقیقات و بررسیهای بسیاری ثابت کردهاند که مصرف کراتین برای افراد بالغ و سالم تأثیر مسمومکنندگی نداشته و حتیمصرف بلندمدت آن هم نمیتواند باعث تخریب بافتهای زیستی بدن انسان بشود.
ارگانهای تصفیهکننده بدن نیز در این میان با مباحث مختلفی روبهرو شده و بسیاری مصرف کراتین را برای این اعضا مضر تلقی میکنند. کلیه یکی از دستگاههایی است که به شدت با مواد دریافتی بدن در ارتباط بوده و میتواند از آنها تأثیر بگیرد. اما در صورت عدم ابتلا به بیماریهای قلبی در این ناحیه، با مصرف کراتین نمیتوان انتظار نابودی این عضو را داشت. باز هم در این مورد، مصرف صحیح کراتین مطرح شده و اهمیت دریافت کافی آن را گوشزد میکند. با تکیه بر تحقیقات وسیع محققان میتوان انتظار داشت که موضوع بیماریهای کلیه در اثر مصرف کراتین پروندهای کاملاً دروغ باشد. برخی از کارشناسان معتقدند برای تعدیل فشار کراتین روی دستگاههای گوارشی میتوان از مایع آب استفاده کرد، از این جهت مصرف فراوان آب به بدنسازان و مصرفکنندگان کراتین به شدت توصیه میشود.
پرونده 3: آیا کراتین باعث گرفتگی عضلات و آسیب میشود؟
به جرأت باید گفت این مورد یکی از افسانهایترین شایعات در میان ورزشکاران است. به طور کلی این شایعه از ورزشکاران رشته هاکی آغاز شد و بعدها بسیاری از افراد به واسطه عدم دانایی به حقیقت این مکمل، موضوع گرفتگی عضلات را به مصرف کراتین نسبت دادند، در حالی که عملکرد این مکمل در بدن چیز دیگری میگوید. شناخت مسیر اثرگذاری مواد روی بدن میتواند وقوع یا عدم وقوع برخی اتفاقات را ثابت کند.
حال اگر ورزشکاری، به خصوص در میان بدنسازان، دچار گرفتگی عضلات شود. همه و همه این مشکل را به مصرف کراتین نسبت میدهند، در حالی که حقیقت چیز دیگری است و به احتمال زیاد کمشدن سطح هیدراتگی بدن، عدم تعادل الکترولیتهای بدن و بسیاری از مشکلات دیگر میتواند عامل مساعدی برای وقوع گرفتگیهای عضلانی باشند.
در یکی از مطالعات اخیر دانشمندان (که چیزی در حدود 1500 فرد در آن شرکت داشتند) موضوع تأثیر مصرف کراتین روی مشکلات عضلانی بررسی شد و در نهایت به این نتیجه رسیدند که مصرف کراتین هیچ تأثیری روی افزایش احتمال گرفتگی عضلات نشده و روی عملکرد آنها تأثیر منفی نخواهد داشت. در حقیقت نتایج آزمون موضوعی متفاوت با عقیده عموم را گزارش کرد، چرا که بعد از اتمام این آزمایش، افرادی که کراتین مصرف کردهاند با گرفتگی کمتری نیز مواجه شدهاند. این نکته جالب نشان میدهد که سطح الکترولیتهایبدن با مصرف کراتین بر هم نمیخورد.
مشابه این موضوع، برخیها کراتین را عامل مساعدی برای وقوع آسیبدیدگیهای جسمی میدانند و مصرف آن را متقارن با افزایش ریسک صدمهپذیری بدن میدانند. در مقابل این موضوع، مطالعات علمی از پایه و اساس این مورد را رد کرده و هیچ رابطهای بین آسیب و مصرف کراتین نیافته است.
مطالعات محققان قدم فراتر از بدنسازان گذاشته و این اواخر عملکرد فوتبالیستهایی که کراتین مصرف کردهاند را نیز بررسی کرده و نتایج جالبی کسب کردهاند. کمشدن گرفتگی عضلانی، کاهش خستگی ماهیچهها، عدم کشیدگی بافتهای اتصالی و عدم سقوط الکترولیتهای موجود در آبهای بدن همه و همه موارد مثبت مصرف کراتین میباشد. کراتیندر کنار خاصیت انرژیزایی، قابلیت ترمیمی نیز داشته و میتواند بافتهای تخریب شده بدن را در مدت زمان مناسبی درمان کند. این خاصیت کراتین در سال 2001 مطرح شد و حرف و حدیثهای بسیاری را پیرامون خود داشت.
نتایج بررسی پروندهها
تا به این جای کار، موارد بسیاری را به عنوان شایعات کراتینی مطرح کردهایم و تمام اینها تنها برخی از آنها بوده است. حقیقت اینجاست که اگر با این محصول آشنا شوید، موارد بیشتری را مشاهده خواهید کرد. شما نیز سعی کنید اغلب شایعات موجود پیرامون این مکمل محبوب را کنار بزنید و موارد منفی را از دستور کار خود حذف کنید. واقعیت اینجاست که کراتین در صورت مصرف صحیح میتواند فواید بسیاری داشته باشد.
اما شما نیز باید ملاحظات خود را پیرامون کراتین به شکل کنترل شدهای دنبال کنید. همانطور که کراتین در میان استروئیدها قرار نمیگیرد، نمیتوان انتظار داشت که همانند آنها روی بدنتان اثر بگذارد. کمپانیهای تولیدکننده امروزه مسائل عجیبی را پیرامون فواید آنها بیان میکنند، اما بیشتر آنها هم در میان شایعات کراتینی قرار میگیرند. امروزه ثابت شده است که کراتین برای ورزشکاران مختلف بسیار مفید بوده و میتواند جنبههای عملکردی آنها را تحتالشعاع قرار دهد.