مقدار نياز روزانه: 15ميلیگرم
وقتي شما به روی فكر ميكنيد، در واقع به رشد و توليد مثل ميانديشيد. اين ماده معدنی سلولهايی را كه شما برای حفظ سلامتی خود به آنها نياز داريد توليد ميكند، از كمك به ايجاد پوست جديد و سلولهاي جنسي مرد (اسپرم) تا تقويت دستگاه ايمني بدن، همگي از وظايف اين ماده معدني است.
دكتر آدريا شرمن ميگويد: «ترميم، رشد، حاملگي و شيردهي همگي حالتهايي هستند كه نياز به روي را افزايش ميدهند زيرا در اين حالتها نياز به افزايش سلولها وجود دارد.»
يك مثال خوب دفاع ايمني است. قبل از مقابله بدن با مهاجمي خارجي، روي و مواد شيميايي ديگري به نام آنزيمهاي وابسته به روي براي كمك به ساختن سلولهاي جديد دستگاه ايمني و مرتب كردن آنها جهت آرايش جنگي با يكديگر همكاري ميكنند. به همين دليل، روي در دفاع عليه عفونتهاي ويروسي مفيد است.
به همان دلايل، مصرف بيش از حد روي- در يك بررسي 25ميليگرم در روز- موجب كاهش ايمني بدن ميشود.
مهارت روي در توليد سريع سلولها وقتي كه دچار زخم يا بريدگي ميشويد به كار ميآيد. دكتر ريچارد وود دانشيار تغذيه در دانشگاه تافتز در مدفورد، ماساچوست، و رئيس آزمايشگاه دسترسي حياتي مواد معدني در مركز پژوهش تغذيه انسان در دانشگاه تافتز در بوستون، معتقد است كه روي براي توليد كلاژن، بافت همبندي كه به ترميم زخمها كمك ميكند، حياتي است. وي ميگويد: «اگر شما روي كافي به دست نياوريد، ترميم طبيعي رخ نميدهد.»
هر چند يافتههاي تحقيقي در اين مورد اندك ميباشند، ولي برخي از پزشكان براي درمان بزرگي پروستات، كه در مردان موجب قطع جريان ادرار ميشود، روي را توصيه ميكنند. تا زماني كه روي در بررسيهاي علمي وسيع مورد آزمايش قرار نگرفته است، بسياري از پزشكان در مورد فوايد آن شك خواهند داشت. اگر شما ميخواهيد روي را براي رفع مشكلات پروستات خود آزمايش كنيد، همكاري شما با يك پزشك آگاه در امر تغذيه مهم است.
حتي چندين آنزيم كليدي كه از بيناييتان محافظت ميكنند نميتوانند بدون روي تشكيل شوند. دكتر وود ميگويد: «روي و ويتامين A در چشمها براي حفظ روند طبيعي تطابق به تاريكي، كه در آن چشمها خود را به نور كم عادت ميدهند، با يكديگر همكاري ميكنند.»
به رغم فوايد روي اغلب آمريكاييان اين ماده معدني را به اندازه كافي مصرف نميكنند. در حقيقت، يك بررسي نشان داد كه 30% افراد مسن سالم دچار كمبود روي هستند. يكي از دلايل اين موضوع آن است كه به دليل اصرار در مصرف غذاهاي كمچربي، بيشتر مردم از خوردن گوشت قرمز، كه يك منبع خوب از اين ماده حياتي است امتناع ميكنند.
به گفتة دكتر وود يك مشكل بالقوه ديگر عبارت است از افزايش مصرف كلسيم كه براي پيشگيري از پوكي استخوان توصه ميشود و ميتواد مقداري روي را از بدن خارج كند. تاكيد شديد بر خوردن گياهان توسط برخي از گياهخواران افراطي ميتواند جذب روي را مختل كند، همان طور كه الكليسم، درمان با پني سيلين خوراكي و داروهاي مدرّ ميتوانند موجب اختلال در جذب روي شوند.
نشانههاي كمبود احتمالي شامل اختلال ايمني، كاهش وزن، نفخ، كاهش اشتها، راش و ساير تغييرات پوستی، زخم بستر، ريزش مو، كاهش حس چشايی يا بويايی، فقدان دورههاي قاعدگی و افسردگی ميباشد.
مصرف بیخطر روی
در حالي كه بهتر است روي مورد نياز را از غذاها به دست آورد ولي ميتوان آن را از چندين مكمل روي موجود نيز كسب كرد. اما بايد مراقب بود كه بيش از حد مصرف نشود. مصرف بيشتر روي الزاماً نتيجه بهتري ندارد. مقادير اضافي ميتواند موجب تهوع، سردرد، خواب آلودگي و تحريكپذيري شود. در حقيقت، ثابت شده است كه مصرف بيش از دو هزار ميليگرم سولفات روي موجب تحريك معده و استفراغ ميشود.
حتي مصرف بين 30 تا 150 ميليگرم در روز به مدت چندين هفته با جذب مس تداخل دارد و ميتواد موجب كمبود مس شود. (به همين دليل پزشكان اغلب توصيه ميكنند افرادي كه از مكملهاي روي استفاده ميكنند مس اضافي، به نسبت يك ميليگرم مس به ازاي ده ميليگرم روي، دريافت كنند.) مصرف بيش از 30 ميليگرم روي در روز ميتواند خطر بروز كمخوني را افزايش دهد. ثابت شده است كه چنين دوزهاي بالايي سطح HDL، يا كلسترول «خوب»، را كاهش و سطح LDL، يا كلسترول «بد» را افزايش ميدهد. (با اين حال، ممكن است يك پزشك چنين مقادير بالايي را براي درمان بيماري ويلسون، كه در آن مس اضافي در بدن انباشته ميشود، تجويز كند.) نشان داده شده است كه افزايش روي در رژيم غذايي موجب كاهش شديد اعمال فكري در مبتلايان به بيماري آلزايمر ميشود. به دليل وجود اين خطرها، پزشكان توصيه ميكنند كه دوزهاي بيش از 15 ميليگرم روي را در روز فقط زير نظر پزشك مصرف كنيد.
از آنجا كه روي ميتواند موجب آشوب معده شود، براي جلوگيري از اين عارضه آن را با غذا مصرف كنيد. لبنيات، فرآوردههاي سبوسدار و مواد غذايي حاوي كلسيم و فسفر زياد، مانند شير، ممكن است جذب روي را كاهش دهند. غذاهاي غني از پروتئين مانند گوشت بره، گوشت گاو و تخم مرغ، جذب روي راتشديد ميكنند.
منابع غذايی: صدفهای پخته شده، گوشت گاو، گوشت بره، تخم مرغ، غلات كامل، گردو و ماست