پرو هورمون چیست و آیا ضرر دارد ؟
یک دسته از مکملهای غذایی قابل مصرف در بدنسازی که اخیراً ظرف دهه گذشته به بازار آمدهاند پروهورمونها میباشند . علیرغم وجود این مکملها به مدت بیش از ۱۰ سال در بازار هنوز بسیاری از مربیان و ورزشکاران ما با آن آشنایی ندارند و آن را به عنوان هورمون میشناسند .
از نظر معنای لغوی پروهورمون به معنای پیش هورمون است یعنی مادهای که در بدن تبدیل به هورمون میگردد . این پروهورمونها نیز انواع مختلف و بسیار متنوعی دارند اما بیشترین گروه آ>ها روی افزایش سطح هورمون تستوسترون بدن موثر میباشند . برای آشنایی با مکانیسم عمل آنها لازم است ابتدا فیزیولوژی نرمال عملکرد هورمونال بدن را بدانیم .
در بدن غدهای به نام هیپوفیز در مغز وجود دارد که از قسمت قدامی آن ۶ نوع هورمون به داخل خون ترشح میشود که دو نوع از این هورمون ها که به نام fsh و lh هستند روی بیضهها اثر میکنند و به ترتیب باعث افزایش تعداد اسپرمها و افزایش تولید تستوسترون در بیضهها میگردند . پس هرگاه میزان اسپرم سازی کم شود و یا میزان تستوسترون بدن کم شود هیپوفیز با افزایش fsh و lh بر این مشکلات غلبه میکند البته خود هیپوفیز نیز به طور مستقل عمل نمیکند بلکه تحت تأثیر غدهای دگر به نام هیپوتالاموس میباشد که فرمان افزایش یا کاهش ترشح fsh و lh را میدهد و لذا اثر تحریکی مغز بر بیضهها از بین میرود نتیجه این پیامد در طولانی مدت کوچک شدن و کاهش عملکرد بیضهها و کاهش تعداد اسپرم هایی میشود که این اساس علت عوارض جانبی استروئیدها روی بیضههاست . برای جبران این مسئله و جلوگیری از بروز عوارض فوق پروهورمونها به بازار آمدهاند .
پروهورمونها یی که روی سیستم هورمونی تستوسترون بدن اثر میکنند باعث کاهش ترشح fsh و lh نمیشوند بلکه باعث افزایش آنها نیز میّوند پس نه تنها باعث کاهش عملکرد بیضهها نمیشوند بلکه باعث افزایش عملکرد آنها و افزایش تولید تستوسترون هم میگردند البته بسیاری از پروهورمونها با اثر روی غده آدرنال یا فوق کلیه نیز میتوانند باعث افزایش میزان تستوسترون بدن گردند چون در غده فوق کلیه نیز به طور نرمال ( هم در زنان و هم در مردان ) مقادیری هورمون مردانه ترشح میگردد البته میزان اثرات پروهورمونها خیلی کمتر از استروئیدهای آنابولیک است اما درعوض بدون عارضه جانبی هستند . مصرف پروهورمونها برای کسانی که تمایل به مصرف استروئید ندارند بسیار مناسب است و شدیدا آن را توصیه مینمایم .
پروهورمونهای دیگری هم هستند که روی ترشح هورمونهای دیگر بدن از جمله هورمون رشد یا انسولین یا تیروئید و … اثر میگذارند . برخی از پروهورمونها نیز تقریباً روی کلیه این هورمونها اثر دارند که مثلا یک نوع آن که در ایران هم یافت میشود اسپری زیر زبانی igf-1 است .
پروهورمونهای شایعتر جهت اثر روی افزایش تستوسترون بدن شامل dhea-tribulus-zma-androstendion-androstack هستند . مصرف این پروهورمونها برای کلیه افرادی که از نظر پزشکی سالم هستند مجاز میباشد و ضرری ندارد . در صورتی که دارای بیماری خاصی هستید قبل از مصرف آنها با یک پزشک مشورت نمایید .
