عدس یکی از حبوبات است که از قدیم‌الایام در اکثر نقاط دنیا کشت می‌شده است. گیاه شناسان اعتقاد دارند که عدس حتی قبل از تاریخ نیز وجود داشته است. عدس از نظر مقدار پروتئین بسیار غنی است و در بین گیاهان فقط لوبیا و سویا بیشتر از عدس پروتئین دارند. عدس گیاهی است یک ساله که ارتفاع آن بیش از 30 سانتیمتر نیست.
برگ های آن دارای 6 تا 14 برگچه می‌باشد که در انتهای آن پیچک قرار دارد. گل های عدس رنگ سفید و دارای رگه‌هایی به رنگ بنفش است. میوه آن غلاف کوچکی است و معمولا در هر غلاف 1 تا 3 عدس وجود دارد. عدس دو نوع است، عدسی که دانه آن گرد و سبتا درشت است و رنگ آن سبز مایل به زرد است و عدس ریز یا عدس قرمز که دانه‌های آن ریز و به رنگ قرمز می‌باشد.
ترکیبات شیمیایی
عدس منبع غنی پروتئین و ویتامینهای گروه B می‌باشد.
خواص داروئی
عدس از نظر طب قدیم ایران معتدل و خشک است و مانند دیگر گیاهان پوست و دانه آن دارای اثرات متضاد یکدیگر می‌باشد. یعنی پوست عدس گرم و خود عدس قابض است. به عبارت دیگر پوست آن ملین و مغز آن ضد اسهال می‌باشد. عدس یک غذای کامل است و انرژی لازم را برای کارهای بدنی برای انسان تامین می‌کند.
- عدس زیاد کننده ترشحات شیر است و مادران شیرده حتما باید از آن استفاده کنند.
- عدس را روی پوست ملتهب بگذارید التهاب را برطرف می‌کند.
- برای درمان زخمهای دهان و گلو و دیفتری عدس را پخته و آب آنرا غرغره کنید.
- برای تقویت معده و برطرف کردن گاز معده عدس پخته را با سرکه میل کنید.
- آش عدس با روغن بادام برای دوران نقاهت بهترین غذاست.
- پماد در عدس با سرکه برای ترک دست و پا که به علت سرما عارض شده سودمند است.
- عدس را می‌توان به عنوان مسهل هم مصرف کرد چون دارای لعاب زیادی است که در درمان ناراحتیهای روده نیز موثر است.
- عدس پخته را به عنوان مرهم برای زخم نیز می‌توان بکار برد.
مضرات
عدس با تمام مزایایی که دارد نباید زیاد مصرف شود و در خوردن آن اسراف گردد زیرا اولا دیر هضم است و تولید نفخ می‌کند ثانیا قابض است و جریان خون را در رگ ها آهسته می‌کند. البته می‌توان برای جلوگیری از این عوارض عدس را با روغن کنجد و یا روغن بادام و با سرکه خورد. ضمنا عدس به علت داشتن میکروپروتئین برای افرادی که ناراحتی کلیه دارند، زیانبخش است.
