البته شاید در کسانی که به طور حرفهای بدنسازی کار میکنند، وجود عضلات به هم پیچیده و برجسته در همه اندامهای بدن، امر عجیبی به نظر نرسد، اما حتی در چنین افرادی نیز اگر افزایش حجم عضلات، به دنبال مصرف داروهای استروئیدی اتفاق افتاده باشد، یک عارضه ناخوشایند تحت عنوان «ژنیکوماستی» یا بزرگ شدن بافت سینه تلقی میشود.
بروز این عارضه که ناشی از افزایش هورمون زنانه در مردان ، تحت تاثیر تغییرات هورمونی دوران بلوغ، عوامل دارویی یا بیماریهای زمینهای است، میتواند از نظر روانی برای نوجوانان در سنین بلوغ مشکلاتی در پی داشته باشد یا حتی در مواردی نمایانگر بیماریها و عوارض جدیتری چون بیماریهای کبدی، اختلالات تیروئیدی و ناتوانی غدد جنسی یا تومورهای بدخیم باشد.
چرا سینه آقایان بزرگ میشود؟
دکتر سیدحسین صمدانیفر، فوقتخصص غدد و متابولیسم و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتوگو با «جامجم» با تاکید بر اینکه بزرگی سینه آقایان را با تجمع چربی ناشی از چاق شدن در ناحیه سینهها (لیپوماستی) نباید اشتباه گرفت، میگوید: البته تشخیص اینکه بزرگ شدن سینه مردان ناشی از افزایش ترشح هورمونهای زنانه است یا خیر، با پزشک متخصص است. این تشخیص هم گاهی به سادگی موثر نیست و باید از سونوگرافی برای تشخیص دقیق بهره گرفت. با این حال از آنجا که هم در بدن آقایان و هم خانمها هر دو هورمون مردانه و زنانه ترشح میشود، در شرایطی که هورمون زنانه در آقایان، تحت تاثیر عواملی چون بلوغ، مصرف برخی داروها و نیز برخی بیماریهای زمینهای افزایش یابد، بروز نشانههای زنانه، چون بزرگ شدن سینهها اتفاق میافتد
سن بلوغ و بروز ژینوماستی
دکتر صمدانیفر با اشاره به اینکه در برخی از نوزادان پسر نیز به علت تماس با هورمونهای زنانه مادر (استروژن)، بزرگی سینهها اتفاق میافتد، میافزاید: آنچه مهم است آن که در سنین بلوغ در پسرها، میزان هورمونهای جنسی مردانه (تستسترون) به سرعت افزایش مییابد. حال در مواردی هورمونهای زنانه هم همزمان با هورمون مردانه افزایش میبابد. در چنین شرایطی ژنیکوماستی رخ میدهد.
وی میگوید: گاهی این عارضه در شخص، چندان آزاردهنده نیست و از آنجا که، حداکثر تا 18 سالگی مرتفع میشود به نوجوانانی که از این مشکل رنج میبرند، توصیه میشود به پزشک متخصص مراجعه کنند.
دکتر صمدانیفر با اشاره به اینکه ژنیکوماستی سالمندی معمولا آزاردهنده نیست، میافزاید: از 40 تا 50 سالگی به بعد ترشح تستسترون در مردان کاهش مییابد. حال اگر شیب کاهش ترشح این هورمون، بیش از هورمونهای زنانه در بدن مردان باشد، آنان در سنین میانسالی دچار بزرگی سینه میشوند که زیاد آزاردهنده نیست.
عوارض ناشی از هورمونهای بدنسازی
دکتر صمدانیفر تاکید میکند: یکی از شایعترین علل بزرگی سینه مردان جوان، استفاده از هورمونهای بدنسازی است که به منظور افزایش حجم عضلات استفاده میشود. در واقع با اضافه شدن هورمونهای مردانه در بدن و ترشح بیش از اندازه آنها، بخشی از این هورمون به هورمون زنانه تبدیل میشود و عارضه بزرگی سینه بروز پیدا میکند.
این پزشک متخصص میگوید: از دیگر عوارض این نوع هورمونهای بدنسازی ضعف قوای جنسی و عقیمی است، به همین دلیل هیچ پزشکی بهرهگیری از داروهای هورمونی را حتی در قالب یک هدف ورزشی تایید نمیکند.