مکمل های ورزشی
یک مطالعه ی جدید نشان می دهد که خیلی از جوانان در آمریکا موادی مصرف می کنند که ادعا می شود با مصرف آنها مسابقات ورزشی را بهتر انجام می دهند. مطالعه نشان می دهد که حدود یک میلیون نفر از آمریکایی های بین سنین دوازده تا هفده سال از این مکمل های ورزشی استفاده کرده اند. یک پنجم جوانانی که مورد سوال قرار گرفتند گفتند: آنها یک نفر را که از مکمل های ورزی استفاده می کند می شناسند.lمردم می توانند آنها را در مغازه های ویتامین فروشی خریداری کنند.
این مطالعات را انجمن بلو کراس و بلو شیلد انجام داده است. محققان از حدود هزار و هشتصد آمریکایی بوسیله تلفن سوال کردند که هفتصد و هشتاد و پنج نفر از آنها جوانانی بین ده تا هفده ساله بودند. محققان بلو کراس از یافته هایشان برای ارزیابی سراسری استفاده از مکمل های ورزشی استفاده کردند. محققان دریافتند که حدود سیصد و نود هزار کودک بین سنین ده تا چهارده سال ازاین محصولات استفاده کرده اند. آنهایی که مورد سوال قرار گرفته بودند کراتین را به عنوان معمولی ترین مکمل می شناختند. بدن به طور طبیعی کراتین را تولید می کند. چند ورزشکار معروف آمریکایی محصولات حاوی کراتین را برای افزایش قدرت ماهیچه هایشان استفاده می کنند. در آمریکا این مواد به طور قانونی در ته کندی (نوعی شکلات) و دیگر خوردنی ها قرار داده می شود. به هر حال کراتین همچنین با مشکلات سلامتی ارتباط دارد. یک پزشک توضیح داد که این مواد موجب درد شکم و اسهال می شود. او همچنین گفت که این مواد با جراحت ماهیچه و مشکلات کلیه ای ارتباط دارند. یک گروه تجاری برای سازندگان مکمل ها گفت: آنها معتقدند کراتین هنگامی که توسط یک شخص مسئولیت پذیر استفاده شود خوب جواب می دهد. گروه تجاری توضیح داد دلایل زیادی وجود دارد که نشان می دهد کراتین برای آدمهای سالم مفید است. هفتاد درصد جوانانی که در این مطالعه مورد سوال قرار گرفتند هیچ تاثیر مضری که ممکن است در نتیجه استفاده از مکمل های ورزشی باشد را نمی شناختند. با این وجود نود و شش درصد از آنها اعتقاد دارند کسانی که از مکمل ها استفاده می کنند با امکان آسیب به سلامتیشان روبرو می شوند. کارمندان بلو کراس به پدر و مادرها و معلمان توصیه ی اکید کردند که در مورد این قضیه به بچه ها آموزش دهند. آنها همچنین به دولت توصیه کردند که برای محدود کردن بازاریابی و فروش مکمل ها به جوانان اقدام کنند
کراتین در سالهای اخیر به عنوان مکمل تقویت انرژی ورزشکاران محبوبیت زیادی کسب کرده است. برخلاف استروییدهای بدن ساز، تنها عارضه مصرف کراتین، افزایش وزن است. کراتین یک اسیدآمینه است که به طور طبیعی در عضلات اسکلتی بدن وجود دارد. هنگامی که یک ورزش سنگین و کوتاه مدت انجام میدهید (نظیر بلند کردن وزنه)، یک واکنش شیمیایی خاص اتفاق میافتد تا انرژی کافی در اختیار عضلات قرار دهد. کراتین در این واکنش نقش اساسی دارد. کراتین به قدرت تحمل و کارآیی در ورزشهای هوازی نظیر دو یا دوچرخهسواری کمک نمیکند.
منابع غذایی
بدن انسان حدود نیمی از کراتین مورد نیاز خود را میسازد. نیم دیگر از طریق مصرف غذا تأمین میشود. بهترین منابع غذایی کراتین، گوشت قرمز و ماهی است. این غذاها حاوی ۱ گرم کراتین به ازای نیم پوند گوشت خام است. با اینحال، به منظور کسب انرژی نمیتوان به میزان کراتین موجود در غذا اکتفا نمود، بلکه نیاز به مکمل کراتین منوهیدرات نیز وجود دارد.
کراتین چیست؟
کراتین ماده ای است که در بدن انسان در طی سوخت و ساز پروتئین تولید می شود. این ماده در غذاها و مکملهای به همین نام وجود دارد.
کراتین منو هیدرات جهت افزایش ذخایر کراتین و کراتین فسفات (CP) بدن مصرف می شود.
CP در بدن انسان از ترکیب کراتین و فسفات تولید شده و همراه با آدرنالین تری فسفات (ATP) در بافت عضله ذخیره می شود. در واقع CP در دسترس ترین و سریعترین منبع سوختی جایگزین ATP است.
ولی نقطه ضعف آن توانایی کم بدن در ذخیره این ماده می باشد. کراتین در بدن از سوختن پروتئینها و اسیدهای آمینه ی آرژی نین، گلیسین و متیونین بدست می آید. این ماده بطور طبیعی در گوشت قرمز و ماهی یافت می شود. هر یک کیلو گرم گوشت قرمز حدود ۵ گرم کراتین دارد.
از عمده اثرات کراتین می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱- افزایش قدرت عضله
۲- در فواصل بین تمرینات سنگین ورزشی بازسازی ذخایر انرژی را سرعت می بخشد.
۳- بدون افزایش چربی بدن، در افزایش توده عضلات بدن نقش قابل توجهی دارد.
۴- آستانه بی هوازی را در بدن افزایش می دهد.
۵- در تمرینات ورزشی سرعتی و شدید، ضمن کاهش تولید اسید لاکتیک، مانع از خستگی شده و مدت تمرین شدید را طولانی تر می کند.
پس به طور کلی می توان هنگام نیاز به افزایش وزن و توده عضلات، افزایش قدرت و سرعت در حرکات انفجاری و کمک به تولید ATP در بدن از این ماده استفاده نمود.
مقدار مصرف:
اصولاً جهت نتیجه گیری کامل و صحیح لازم است مصرف کراتین را به دو مرحله ی بارگیری و نگهدارنده تقسیم کرد.
جدول ۱- طرز مصرف کراتین منوهیدرات در ورزشکاران مرد
مرحله نگهدارنده |
مرحله بارگیری |
وزن بدن |
۴-۲ گرم |
۹ گرم |
کمتر از ۳۶ کیلوگرم |
۵-۳ گرم |
۱۰ گرم |
۴۱-۳۶ کیلوگرم |
۶-۳ گرم |
۱۱ گرم |
۴۵-۴۲ کیلوگرم |
۷-۴ گرم |
۱۳ گرم |
۵۰-۴۶ کیلوگرم |
۷-۴ گرم |
۱۴ گرم |
۵۵-۵۱ کیلوگرم |
۸-۴ گرم |
۱۵ گرم |
۵۹-۵۶ کیلوگرم |
۸-۴ گرم |
۱۶ گرم |
۶۴-۶۰ کیلوگرم |
۹-۵ گرم |
۱۷ گرم |
۶۸-۶۵ کیلوگرم |
۹-۵ گرم |
۱۸ گرم |
۷۳-۶۹ کیلوگرم |
۱۰-۵ گرم |
۱۹ گرم |
۷۷-۷۴ کیلوگرم |
۱۰-۵ گرم |
۲۰ گرم |
۸۲-۷۸ کیلوگرم |
۱۱-۶ گرم |
۲۲ گرم |
۸۶-۸۳ کیلوگرم |
۱۲-۶ گرم |
۲۳ گرم |
۹۱-۸۷ کیلوگرم |
۱۲-۶ گرم |
۲۴ گرم |
۹۵-۹۲ کیلوگرم |
۱۳-۷ گرم |
۲۵ گرم |
بیشتر از ۹۵ کیلوگرم |
* کراتین می تواند موجب اثرات زیر شود:
* افزایش دسترسی به انرژی فوری در عضلات
* افزایش قدرت عضلانی
* افزایش تحمل ورزش سنگین کوتاه مدت
* کمک به تأخیر خستگی
* افزایش توده عضلانی
* کاهش تخریب عضلانی در شرایط بعد از عمل جراحی
* کمک به بیماران قلبی با افزایش عملکرد قلب و کاهش اسپاسم قلبی و تقویت تحمل ورزش
منابع غذایی
بدن انسان حدود نیمی از کراتین مورد نیاز خود را می سازد. نیم دیگر از طریق مصرف غذا تآمین می شود. بهترین منابع غذایی کراتین، گوشت قرمز و ماهی است. این غذاها حاوی ۱ گرم کراتین به ازای نیم پوند گوشت خام است. با اینحال، به منظور کسب انرژی نمی توان به میزان کراتین موجود در غذا اکتفا نمود، بلکه نیاز به مکمل کراتین منوهیدرات نیز وجود دارد.
سایر اشکال
منوهیدرات کراتین به اشکال مختلف وجود دارد. رایجترین نوع آن پودری است که با آب یا آب میوه مخلوط میشود. سازندگان معتقدند که فرآورده های مایع جدید کراتین منوهیدرات سریع تر جذب خون میشود و از نوع پودر بهتر است. این نوع فرآورده از نوع پودری گران تر است. منوهیدرات کراتین به صورت قرص، کپسول، شمش انرژی، جویدنی با طعم میوه، ترکیبات نوشیدنی و فرآورده های دیگر نیز وجود دارد. مصرف منوهیدرات کراتین به صورت ترکیب با گلوکز (یک کربوهیدرات ساده) بهتر از فرآورده کراتین تنهاست. به همین جهت انواع فرآروده های ترکیبی کراتین- گلوکز در بازار وجود دارد. با پزشک معالج در خصوص فرآورده مناسب جهت خودتان مشورت کنید.
نحوه مصرف
به منظور کسب نتیجه بهتر از مصرف فرآورده کراتین لازم است در ابتدا میزان زیاد کراتین به منظور ایجاد ذخیره در عضله مصرف شود. یک فرد ۸۰ کیلوگرمی باید ۵ گرم کراتین منوهیدرات ۴ بار در روز (جمعاً ۲۰ گرم در روز) به مدت یک هفته مصرف کنید. بدین ترتیب عضلات شما از کراتین اشباع و اثرات مفید آن ظاهر خواهد شد. معمولاً میزان نگهدارنده ۵-۲ گرم در روز جهت جبران میزان مصرف شده و حفظ سطح اشباع عضلانی کافی است. در صورت افزایش یا کاهش زیاد باید میزان مصرف را متناسب با آن زیاد یا کم کرد.
موارد احتیاط
عوارض جانبی مهمی در مورد مصرف مکمل کراتین منوهیدرات به منظور افزایش کارآیی ورزشی بروز نمی کند. تنها عارضه آن افزایش وزن است. این امر به دلیل افزایش آب در داخل و خارج سلولهای عضلانی است. افزایش وزن ۴-۳ کیلوگرم در در ۲-۱ هفته اول مصرف مکمل کراتین شایع است.
گزارشهایی در خصوص عوارض جانبی دیگر در هنگام مصرف مکمل کراتین نظیر گرفتگی عضلانی، کشیدگی عضلانی و مشکلات گوارشی، اختلال عملکرد کلیوی و آسیب کبدی وجود دارد. برخی مطالعات تاکنون خلاف این ادعاها را اثبات کرده است و تحقیقات بیشتر در جریان است. در حال حاضر مکمل کراتین بی خطر به نظر می رسد.
تداخل های احتمالی
از غذاها و نوشابه های حاوی کافئین اجتناب کنید چون ممکن است اثرات مثبت مصرف مکمل کراتین را از بین ببرد. توجه داشته باشید که کافئین نه تنها در قهوه، نوشابه های سبک و چای بلکه در شکلات و برخی فرآورده های خنک بدون نسخه و مسکن ها نیز وجود دارد.
توصیه های مهم هنگام مصرف کراتین:
اگر در مرحله نگهدارنده وقفه ای ۵ روزه یا بیشتر ایجاد شود، باید مراحل بارگیری و نگهداری را مجدداً از اول شروع کنید برای کسب نتیجه ایده آل بهتر است حداقل ۶ ماه کراتین را مصرف کنید.
کراتین زمانی بهترین اثر را دارد که همراه مواده قندی مصرف شود. هنگام استفاده از کراتین آب و مایعات به مقدار زیاد بنوشید در کنار مصرف کراتین می توانید از مکملهای فولات، ویتامینهای B6 و B12 نیز استفاده نمایید.
مکملهای دیگر چون فسفاژن Phosphagen و فسفاژن اچ پی Phosphagen HP نیز دقیقاً مانند کراتین منو هیدرات عمل کرده و دستور مصرف و موارد استفاده آنها نیز مانند کراتین منوهیدرات می باشد. فقط فسفاژن اچ پی را می توان به طریقه ذیل نیز مصرف نمود:
۵ روز اول روزانه ۴ بار و هر بار یک پیمانه و بعد از ۵ روز، روزانه ۱ تا ۲ بار هر بار یک پیمانه.