فرامرز خودنگار متولد سال 1345 در جواديه تهران است. او ديپلم ادبيات دارد و متاهل بوده و پدر 2 دختر است. پدر او قهرمان وزنهبرداري بوده و در كنار ورزش در زمينه ساخت و ساز هم فعال بوده است.
مادرش خانهدار است. برادري ندارد، اما داراي 4 خواهر است.
مسابقات مردان آهنين چطور شروع شد؟
پايهگذار اين برنامه صداوسيما بود. اين مسابقات در ابتدا در سطح يك نمايش يا مسابقهاي معمولي بود، اما ما به آن سر و شكل جديدي داديم، به اين صورت كه برنامهريزي كرديم تا به سطح مسابقات جهاني برسد و حرفهاي دنبال شود.
حالا طوري شده كه بچههاي ما در سطح جهان حرفهايي براي گفتن در اين رشته دارند، اما اين اتفاق حاصل 10 سال زحمت است؛ واقعا زندگيام را گذاشتهام كه يك ورزش بعد از 10 سال در سطح جهاني در كشور ما پيشرفت كند. هيچ توقعي هم ندارم و فقط دوست داريم ورزشكاران ما يك مقدار قدردان باشند.
مگر روح اين ورزش پهلواني نيست؟
چرا هست، نظر شخصي من اين است كه پهلواني بهتر از قهرماني است چون عمر قهرماني كوتاه است، اما عمر پهلواني دراز.
انگار دلخور هستيد؟
بله، همين طور است، اما مردم بهترين قاضي و قضاوتكننده در كل مسابقات ما بودهاند.
اين كه واقعيتها را به صورت شفاف نميگوييد، ناشي از ترس است يا دليل ديگري دارد؟
نه، اگر ميترسيدم 10 سال داور اين مسابقات نبودم. فقط نميخواهم لطمهاي به اين ورزش بخورد. من و فدراسيون پرورشاندام اين رشته را به جايي رساندهايم و نميخواهيم لطمه بخورد. دوست ندارم تر و خشك با هم بسوزند. جوانان خوبي داريم كه در اين رشته فعاليت ميكنند و دوست دارند پيشرفت كنند و افتخار براي كشورمان بياورند.
در شروع كار مردان آهنين چه مشكلاتي داشتيد؟
مشكلات ما در ابتدا خيلي زياد بود. يك سري آدمهاي سودجو بودند كه دنبال منافع شخصي خودشان بودند. يكسري انجمنهاي خاصي هم بودند كه ميخواستند از اين راه سود شخصي ببرند، اما مقابل آنها ايستاديم و مبارزه كرديم و اين ورزش را به فدراسيون آورديم و دستهاي آنها را كوتاه كرديم وگرنه خيلي وقت پيش اين ورزش در ايران نابود شده و كارش تمام شده بود.
ابتداي كار به لحاظ فني چه مشكلاتي داشتيد؟
تا قبل از اين كه به مسابقات جهاني برويم، خيلي از مسائل را نميدانستيم. آيتمهاي ما سبك و ابتدايي بود و باور نميكرديم در مسابقات جهاني گوي 180 كيلويي باشد، اما در مسابقات جهاني 2003 كه در فنلاند بود، رفتيم و آنجا بود كه تمام آيتمها را درك كرديم و كمكم آيتمهاي خودمان را به سطح استاندارد رسانديم و الان در حد جهاني هستيم.
در مدت زمان يك مسابقه و با وجود اين همه ورزشكار سنگين وزن، چطور براي همه آنها غذا آماده ميكنيد؟
بعضي از ورزشكاراني كه در مردان آهنين شركت ميكنند زياد غذا ميخورند، اما همه آنها زياد غذا نميخورند و وعدههاي غذايي آنها زياد است و روزي 6 تا 7 وعده غذا ميخورند، اما از لحاظ حجمي زياد نميخورند.
به هر حال روزي 6 تا 7 وعده هم حجم غذا را بالا ميبرد. اينطور نيست؟
وقتي يك غذا را در 6 يا 7 وعده ميخوري، هضم آن راحتتر ميشود. وقتي فاصله بين وعدههاي غذايي كوتاه ميشود، حجم آن هم كم ميشود.
دوپينگ چقدر در اين رشته وجود دارد؟
در مسابقات ما دوپينگ آزاد است و مثل مسابقات بوكس حرفهاي است. در مسابقات جهاني قويترين مردان هم دوپينگ آزاد است.
وقتي يك ورزشكار در اين سطح دوپينگ ميكند، بدنش آسيب نميبيند؟
بله، امكانش زياد است اما خودشان ميگويند كه حرفهاي هستند.
شما با استفاده اين داروها در مسابقات موافق هستيد؟
نه، اصلا موافق نيستم و تاكيد ميكنم به پدر و مادرها كه مواظب فرزندان خودشان باشند كه زير نظر كدام مربي تمرين ميكنند. حتما در مورد مربي فرزندان خود تحقيقات كاملي داشته باشند.
شما كه سالهاست داور اين مسابقات هستيد، كارنامه ورزشي خودتان چيست؟
من قهرمان پاور ليفتينگ و وزنهبرداري هستم. سرمربي تيم ملي پاورليفتينگ به مدت 2 سال و سرمربي تيم ملي جانبازان و معلولان در رشته وزنهبرداري به مدت يك سال و نيم بودم كه تيم ايران هم در آن زمان نايب قهرمان المپيك سيدني شد. داور بينالمللي وزنهبرداري و پرورش اندام هستم و داور بينالمللي مسابقات قويترين مردان.
در مسابقات جهاني هم قضاوت كردهايد؟
بله، در مسابقات جهاني تهران كه قهرمان نامي دنيا آقاي ماريوس از لهستان در آن شركت كردند، قضاوت كردم. ماريوس 6 دوره قهرمان اول جهان بود. خيليها ميگويند من داور بينالمللي نيستم، اما اگر نباشم، چطور اجازه ميدهند چنين مسابقاتي را داوري كنم كه قهرمانان نامي دنيا در آن حضور دارند.
زمان يك دوره مسابقات مردان آهنين چند روز است و در هر روز چقدر كار ميكنيد؟
از لحظهاي كه سوت شروع مسابقه را ميزنيم تا سوت پايان 10 روز طول ميكشد. از ساعت 8 صبح تا 6 عصر مسابقات برگزار ميشود، اما من شبها تا يك نيمهشب هستم و آيتمهاي فردا را درست ميكنم.
وزنهها براي همه ورزشكاران يكي است يا وزن آن براي بعضيها كم و زياد ميشود؟
براي همه يكي است. بعضيها ميگويند يكسري از ورزشكاران از يك ماه قبل اين آيتمها را تمرين ميكنند در صورتي كه تعداد 7 تا از 10 آيتم ما هميشه در مسابقات قويترين مردان بوده، با همان وزنهها و همه قهرمانان ما اين آيتمها را در منزل و باشگاه خود دارند. آيتمهاي اضافه هم در طول مسابقات درست ميشود و هيچ ورزشكاري از يك ماه قبل نميتواند آنها را تمرين كند و اين وسايل جديد هم با همكاري طراح صحنه صدا و سيما ساخته ميشود.
پس جاي هيچگونه پارتيبازي نيست؟
نه، به هيچ عنوان نيست.
چند سال قبل در يكي دو دوره مهدي فاطمي همراه با شما داور مسابقات بود و همان زمان 3 برادر او در مسابقات حاضر بودند. به نظر شما اين كار حرفهاي بود؟
به نظر من كار خوبي نبود كه كسي داور باشد و برادرش هم در مسابقات حاضر باشد. اگر بحث حرفهاي بخواهيم داشته باشيم بايد بگويم حتي كساني كه به عنوان مربي كار حرفهاي ميكنند و شاگردان خاصي دارند كه باعث درآمدزايي آنها ميشود، نبايد در مسابقات داوري كنند.
ميگويند در اين دوره شما با روحالله داداشي لابي كرديد تا او قهرمان شود. در اين رابطه چه صحبتي داريد؟
اگر من امسال با داداشي لابي كردهام، حتما در گذشته با ساير ورزشكاران لابي كردهام و آنها هم با لابي من قهرمان شدهاند. وجدانم اجازه نميدهد چنين كاري بكنم.
قضيه دعواهايي كه در اين چند ساله شده، چه بود؟
دعوايي نبوده، يكسري جر و بحثها بود كه منجر به درگيري نشد. اين جر و بحثها هم در تمام ورزشها هست.
وقتي جر و بحث يا درگيري ميشود، كنترل اين آدمهاي غول پيكر و سنگين وزن سخت نيست؟
خدا را شكر بچههاي ما باادب و خوب هستند و همين جا از آنها تشكر ميكنم كه با ما هميشه همكاري ميكنند. در اين مدت هيچ مشكلي با بچهها نداشتهام.
قضيه چاقوكشي چه بود كه خبر آن به روزنامهها كشيده شد؟
نه، چنين چيزي وجود نداشته است و يك مقدار به موضوع هيجان ميدهند. در مسابقات ما تا حالا هيچ وقت بچههاي باهم چاقوكشي نكردهاند.
اما در مسابقات كيش اين اتفاق افتاد و سر و صداي زيادي ايجاد كرد؟
آن مشكل توسط تعدادي آدم از بيرون ايجاد شد كه با يكي از قهرمانان ما درگير شدند.
به نظر شما قويترين مرد ايران چه كسي است؟
قويترين مردان ايران كساني هستند كه 8 سال در جبههها جنگيدند و جانشان را گذاشتند. اگر آنها نبودند، ما الان راحت زندگي نميكرديم. اگر آدم بتواند سر جانش معامله كند، قويترين است. آنها از جانشان گذشتند.
به غير از داوري، فعاليت ديگري در زمينه مسابقات مردان آهنين داري؟
من نه باشگاه دارم، نه شاگرد خصوصي ميگيرم و نه دارو ميفروشم. درآمد زندگي من از جاي ديگري تامين ميشود.
بزرگترين آرزويي كه داري؟
سلامت باشيم و با آبرو زندگي كنيم و هميشه باوجدان بمانيم.
بزرگترين حسرت؟
اينكه قهرمان المپيك نشدم. براي المپيك بارسلون انتخاب شده بودم، اما آپانديس من در اردوي تيم ملي تركيد و نتوانستم وزنهبرداري را ادامه بدهم.
در دوراني كه ورزش ميكردي، هيچگاه سراغ دوپينگ نرفتي؟
زماني كه ما در مسابقات قهرماني شركت ميكرديم، تيم وزنهبرداري ايران زيرنظر كميته ضددوپينگ بود و حتي از خوردن ويتامين E و فارماتون هم محروم بوديم.
مسابقات قويترين مردان كار بيهودهاي نيست؟ يعني چه كه آدم اين همه به خودش فشار بياورد و اين وزنههاي سنگين را جابهجا كند؟
اين ورزش در خون مردم است و از قديم در كشور ما بوده است. قهرماناني مثل خليل عقاب بودهاند كه حتي در خيابانها برنامه پهلواني ميگذاشتند و مردم هم لذت ميبردند، ما اين ورزش را كمي مجلل كرديم.
تو پسر دايي حميد استيلي هستي. رابطهات با سرمربي سابق استيلآذين چطور است؟
رابطه خوبي داريم و سالي يك بار همديگر را ميبينيم البته اگر در خيابان گذري به هم برخورد كنيم. از بچگي با هم بزرگ شديم و تا چند سال قبل خيلي با هم ارتباط داشتيم، اما از وقتي حميد معروف شده، ديگر ما را تحويل نميگيرد.
به نظر تو حميد مربي خوبي است؟
قطعا مربي خوبي است، ولي دوران بازيگرياش خيلي بهتر بود و گل قرن را او به آمريكا زد. آن شب در خانه بوديم و با دوستانم بازي را ميديديم و وقتي حميد گل زد، خيلي عشق كردم. من و حميد خيلي با هم فوتبال بازي ميكرديم. وقتي حميد در تيم پاس بود، من وزنهبرداري كار ميكردم. قرار بود من دروازهبان پاس بشوم، اما آن زمان فوتبال اينطوري نبود، اصلا فوتبالي نبود و اينقدر پول تو فوتبال نبود كه اگر بود، من هم دنبال فوتبال ميرفتم.
پس حميد استيلي از تو زرنگتر بود كه دنبال فوتبال رفت؟
بله، هم زرنگتر بود و هم زحمت زيادي در آن زمان كشيد.
فرامرز خودنگار با اين هيكل و هيبت زنذليل هم هست؟
آره، مگر ميشود مردي در ايران زنذليل نباشد.
يعني همه قهرمانان ما زنذليل هستند؟
بله آقا، همه هستند و هر كسي ميگويد نيستم، دروغ محض است.
بزرگترين افتخار تو چيست؟
اينكه توانستم تا اين لحظه وجدانم را زير پا نگذارم و قضاوت درستي در مسابقات داشته باشم.
در بين شركتكنندگان در مسابقات مردان آهنين كسي هم بوده كه الان بين ما نباشد؟
بله، مهيار حبيبي، رضا عزيزي و آقاي عابديني كساني بودند كه در مسابقات ما شركت كردند، ولي به رحمت خدا رفتهاند.
خوش تيپترين كسي كه در اين مسابقات شركت كرده، چه كسي است؟
نميتوانم بگويم. همه كساني كه شركت كردهاند، خوشتيپ هستند.
و بيريختترين؟
خودم از همه بيريختتر هستم.
حرف پاياني؟
بعضيها ميگويند فرامرز خودنگار ورزشكار نبوده و تا حالا ورزش نكرده، اما از نظر من ورزشكار بودن ملاك نيست. آدم بايد روحيه ورزشكاري داشته باشد.
تك مضرابها با خودنگار
علي پروين: سلطان
ناصر حجازي: اسطوره دوستداشتني
حميد استيلي: كتكخورش ملس بود
مهرداد باجلان: ورزشكار شوخطبع
حسين فاطمي: ورزشكار باغيرت
مهدي فاطمي: ورزشكار حرفهاي
روحالله داداشي: بيسروصدا
رضا قرائي: ورزشكار خوب، حرفهاي و با ادب
رضا جاوداني: همكار عزيزم