سلولیت درمان قطعی ندارد
سلولیت عبارت است از یک نمای پوست پرتقالی در سطح پوست همراه با برجستگی- ها و فرورفتگی- های نامنظم که اکثرا در ناحیه پشت ران و **** شایع است، ولی در ناحیه بالای بازوها، زیر شکم و حتی سینه نیز قابل مشاهده می باشد.
البته نام این —- (سلولیت) دلالت بر وجود هیچ -گونه عفونت پوستی ندارد، بلکه از متون قدیمی فرانسوی استخراج شده و به همین صورت باقی مانده است. این بیماری به- رغم این که هیچ- گونه آثار زیان- باری ندارد، ولی جزو شکایات شایعی است که به ویژه از طرف خانم -ها در مطب- های پوست عنوان می -شود.
اصولا این بیماری در خانم- ها بسیار شایع -تر از آقایان بوده و معمولا سن شروع آن بعد از رسیدن به سن بلوغ است و متاسفانه اکثرا تا آخر عمر بیمار نیز همچنان پایدار باقی می -ماند.
هر چند طبق آمار این حالت در ۸۰ تا ۹۰ درصد بانوان قابل مشاهده است، ولی معمولا گستردگی و شدت آن بین افراد بسیار متفاوت است.
با دکتر فریده مهتی -پور، متخصص پوست در این مورد به گفتگو نشسته-ایم.
چرا سلولیت در خانم -ها این- قدر شایع است؟
در برخی نژادها استعداد بیشتری برای این حالت مشاهده می -شود (در کشور خود ما نیز بسیار شایع است). این بیماری در آقایان بسیار کم بوده، ولی چنان چه اختلالات هورمونی خاصی در فرد وجود داشته و یا این که تحت درمان با داروهای خاصی باشد که بر وضعیت هورمونی وی تاثیر بگذارد، می -تواند در مردان هم مشاهده شود.
در مورد علت ایجاد سلولیت بحث -های فراوانی مطرح شده است. طی مطالعات مختلف مشخص شده است که تفاوت بارزی در ساختمان الیاف بافت همبند و بافت چربی زیر پوستی و نحوه قرارگیری آن بین مردان و زنان وجود دارد. از جمله این که چربی زیر پوستی در مردان نسبت به زنان به شکل توده- های کوچک- تری قرار گرفته و طرز قرارگیری الیاف بافت همبند موجود دربین توده های چربی نسبت به سطح پوست به شکل مایل است و این باعث ثبات نسبی در فرم قرارگیری چربی و تمایل کمتر توده- های چربی برای برآمده شدن به طرف پوست شده است.
در حالی که در خانم ها جهت قرارگیری این الیاف همبندی عمدتا عمود بر سطح پوست بوده و در صورت افزایش حجم چربی زیر پوستی، به راحتی این چربی به طرف سطح پوست فشرده شده و خود را به شکل برآمدگی- ها یا بالشتک -های نامنظمی نشان می -دهد.
این که چاق- ها بیشتر دچار سلولیت می- شوند به همین علت است؟
بله، همین موضوع باعث شده که سلولیت در افراد چاق بسیار شایع -تر از افراد لاغر مشاهده شود و هر گونه افزایش وزن معمولا به بدتر شدن نمای ظاهری این بیماری منجر می- گردد.
البته به یاد داشته باشیم که این موضوع قطعی نبوده و سلولیت حتی در افراد با وزن طبیعی یا لاغر نیز گاهی اوقات مشاهده می- شود.
درمان قطعی دارد؟
متاسفانه برای درمان سلولیت هنوز درمان قطعی و کاملا موثری پیدا نشده است. طبق مطالعاتی که به ویژه طی دهه اخیر انجام شده است، راه- های مختلف دارویی، جراحی و لیزرتراپی پیشنهاد شده است که هر یک دارای نتایج نسبی بوده و اثرات متفاوتی در افراد مختلف داشته است، ولی هیچ یک از این روش -ها با پاسخ صد در صد همراه نبوده است. در ضمن از عود مجدد این حالت نیز توانسته اند جلوگیری کنند.
کرم- ها و ژل- هایی که در تبلیغات توصیه می- شوند، چه طور؟
از جمله روش-هایی که برای درمان این حالت به کار می -رود، استفاده از کرم- ها و ژل -های موضعی است.
این کرم- ها به- رغم تنوع مارک آن ها عمدتا حاوی آنسیوفیلین، رتینوئید، اسید لاکتیک و گزانتین هستند.
بسته به نوع کرم ممکن است عصاره- های گیاهی یا دریایی متنوعی نیز در این محصولات به کار رفته باشند، ولی هیچ یک از این مواد، اثرات قطعی و ثابت شده ای نداشته و حتی بعضی از آن ها ممکن است باعث ایجاد حساسیت- های پوستی هم شوند.
لیپوساکشن چه- طور؟
روش دیگری که توصیه می- شود انجام لیپوساکشن در نواحی مورد نظر است. این روش نیز در برخی از افراد به بهبود بیماری کمک کرده است، ولیکن قبلا باید به بیمار توضیح داده شود که حاصل کار اولا صد درصد نبوده، ثانیا در برخی از موارد ممکن است ناصاف کردن سطح پوست باعث بدتر شدن نمای ظاهری آن شود.
لازم به توضیح است که کاهش وزن فرد همراه با ورزش و ماساژ موضعی عمقی در ناحیه مربوطه نیز از روش- های دیگری است که در اکثر بیماران نتایج خوبی داشته و در ضمن عوارض روش های دیگر را هم ندارد.
روش جراحی دیگری که برای این بیماری انجام می -شود، روشی است که در آن تحت بی- حسی موضعی به وسیله سوزن -های خاصی، دیواره توده های چربی زیر پوستی در مناطق مورد نظر برش داده می -شود. این روش نیز علاوه بر داشتن درد و کبودی و احتمال اسکار جوشگاهی (به جا ماندن جای زخم) بعد از عمل، ممکن است با نتایج متوسط یا ضعیفی همراه باشد.
امروزه روش -های جدید تری هم به بازار آمده؛ درست است؟
بله، این روزها روش- های متعددی مورد استفاده قرار می -گیرد، اما بیشتر مردم فقط با لیزر درمانی آشنا هستند.
در هر یک از روش- های فوق با استفاده از تزریق مواد خاص در چربی زیر پوستی و یا با استفاده از اشعه لیزر سعی بر آن است که تغییراتی در فرم قرارگیری و نحوه توزیع چربی در ناحیه مورد نظر ایجاد گردد. البته هریک از روش- های فوق باید به دفعات متعدد برای بیمار انجام شود. همچنین اثر بخشی هر یک از این روش -ها در افراد مختلف، تفاوت -های قابل ملاحظه- ای دارند.
پس بالاخره چه کار کنیم؟
در تجربیات بالینی ما که بسته به مورد، از تمام روش- های فوق استفاده کرده- ایم، ترکیبی از روش- های کاهش وزن همراه با ماساژ موضعی و عمیق ناحیه و در برخی از بیماران استفاده از لیزر به عنوان درمان، بیشترین و بهترین نتایج را داشته اند.
بنابراین استفاده از روش های جراحی را فقط در مواردی توصیه می- کنیم که بیمار به روش -های ساده- تر جواب ندهد و یا حجم ناحیه مورد نظر زیاد بوده و رفع آن با روش- های غیرتهاجمی امکان -پذیر نباشد.