اولین کاری که صبحها پس از بیدار شدن انجام می دهم، درست کردن یک قوری قهوه و آغاز روزم با یک فنجان قهوه داغ است. قهوه، برای بدن من، مثل بنزین برای موتور است. اگر اول صبح، یک فنجان قهوه به بدنم نرسانم، تا پایان روز، دیگر نمی توانم کاری انجام دهم.
هنگام اشتغال به مربیگری هم که نوشیدن قهوه، حد و اندازه ندارد. در فصل مسابقات راگبی، روزی دو قوری قهوه نیاز دارم. خیلی است، نه؟ آنقدر که بعضی را دیوانه کند! اما، اگر مجموع ساعتهایی را که مربیان راگبی باید صرف کار کنند، جمع بزنید، متوجه می شوید که نیاز به چیزی برای باز نگه داشتن چشمهایشان دارند.
من خبره خود-ساخته قهوه شده ام. من عاشق قهوه ام. صبحها، عصرها، و حتی گاهی شبها هم برای تمدد اعصاب، قهوه می نوشم. بله، درست خواندید؛ برای تمدد اعصاب!
نوشیدن قهوه، پیش از تمرین
آیا نوشیدن قهوه پیش از تمرین، دلیلی دارد؟ بله، کافئین. اما کافئین چیست؟ کافئین، بخشی از گروهی از محرکهایی است که بطور طبیعی در برگ، مغز و دانه تعدادی از گیاهان یافت می شود. از چای، شکلات، اغلب نوشیدنیهای بدون الکل و برخی نوشیدنیهای ورزشی هم می توان مقدار کم اما موثری کافئین دریافت کرد. اما، اغلب افراد، پیش از تمرین، قهوه را ترجیح می دهند.
افراد زیادی را می شناسم که پیش از تمرین، یکی دو فنجان قهوه می نوشند. بیل کرافرد، کاپیتان تیم متال میلیشیا و برنده دو مدال طلا از مسابقات پرس سینه جام قهرمانی وزنه برداری قدرتی آرنلد، پیش از پرس سینه، قهوه می نوشد. خوب، علت این همه بحث و جدل درباره زمان نوشیدن قهوه چیست؟
طبق تحقیقات موسسه ورزش استرالیا، کافئین، عضلات را برای تامین انرژی، بجای استفاده از هیدراتهای کربن، وادار به استفاده از چربی می کند. بسیاری از ورزشکاران استقامتی، برای کسب انرژی بیشتر از ذخایر بدنیشان در طول مسابقه، از قهوه استفاده کرده اند.
شاید تنها یک فنجان قهوه، برای بهرمندی از این تاثیرات سودبخش کفایت کند. یافته های دیگر، حکایت از مطلوب بودن مصرف کافئین، قبل از تمرین و فواید فوق العاده آن در تامین انرژی مورد نیاز می کنند. احتمالا، دلیل درج نام کافئین در فهرست مواد ممنوع کمیته بین المللی المپیک، همین موضوع است. بله، درست فهمیدید؛ قبل از مسابقه، شکلات هم نمی توانید بخورید!
تحقیقات روی کافئین:
انواعی از مقاله های موافق و مخالف با مصرف قهوه پیش از تمرین را دیده ام. مطالعه جدیدی که توسط سازمان بین المللی قهوه منتشر شد، نشان داد که میزان کافئین موجود در یک فنجان قهوه که حدود ۱۵۰ میلی گرم است، قادر به کاهش احساس خستگی و همچنین افزایش عملکرد ورزشی است.
جدیدترین مطالعه، به بررسی ۳۹ تحقیق منتشر شده پرداخته است؛ از جمله، آزمون تمرینات استقامتی، تمرینات کوتاه مدت و قدرتی، و تمرینات مدرج (آسان به دشوار یا برعکس).
در مجموع، افزایش عملکرد ناشی از کافئین در گروه مورد مطالعه، نسبت به گروه شاهد، ۱۲٫۴% بود. در پایان مشخص شد که تاثیر کافئین بر تمرینات بلند مدت تر بیشتر است.
در بسیاری از این مطالعات که عملکرد بدنی با تزریق کافئین یا نوشیدن قهوه افزایش یافته بود، فایده مضاعفی هم مشاهده شد؛ کاهش احساس درد. تعدادی از مطالعات هم، نشاندهنده تاثیرات مفید نوشیدن قهوه و یا تزریق کافئین پیش از تمرینات سنگین بودند.
از جمله این موارد، می توان به بهبود عملکرد در دو استقامت و افزایش قدرت غیر هوازی در دوچرخه سواری در اثر تزریق مقدار کافئینی معادل دو فنجان قهوه (۲۵۰ میلی گرم کافئین) اشاره کرد. اخیرا، ضمن مطالعاتی در ورزش دوچرخه سواری، مشخص شد که ۵ میلی گرم کافئین در ازای هر کیلومتر مسافت، باعث افزایش عملکرد می شود.
این تاثیر سودمند در مسابقات شنا هم مشخص شده است. ۲۵۰ میلی گرم کافئین، موجب بهبود عملکرد شناگران در شنای ۲۰۰ متر می شود.
گروهی دیگر از محققان دریافتند که حتی مقدار کمی کافئین، باعث افزایش حدود ۳۰ درصدی مدت زمان تمرین می شود. این تحقیق روی دوچرخه سوارانی صورت گرفت که ضمن رکاب زدن، مجاز به نوشیدن کولا یا قهوه بودند.
اما برخی یافته های جدید محققان سوییسی، حکایت از تاثیر مقدار کافئین معادل با دو فنجان قهوه، پس از تمرین، بر کاهش جریان خون به قلب دارد. نتایج این تحقیقات، اخیرا در شماره ۱۷ ژانویه ۲۰۰۶ مجله کالج قلب آمریکا منتشر شده است. طبق آنچه در این مجله آمده است، تاثیرات یاد شده، در صورت قرار دادن ورزشکاران در اتاقهای شبیه ساز ارتفاعات، تشدید می شوند. ورزشکارانی که در نقاط مرتفع زندگی می کنند، مواظب باشند!
اگر کافئین اینقدر بد است (و قهوه هم کافئین دارد)، پس چرا همه مکملهای گرمازای چربی سوز، حاوی کافئین هستند؟ شاید چون نمی توانند افدرین داشته باشند، مملو از کافئین شده اند. بعبارت دیگر، چرا خوردن کافئین، غیر مجاز، اما مصرف استکر ۲ مجاز است؟
این موضوع هم، محل بحث و جدل بسیار است. هنوز بر سر نوشیدن یا ننوشیدن قهوه بحث است. به هر حال، نتیجه تحقیقات هر چه می خواهد باشد، من که پیش از تمرین، پس از تمرین یا هر وقت که بخواهم، قهوه می نوشم. مخالفان هم نمی توانند جلویم را بگیرند.
قهوه آنتی اکسیدان
هنوز سودمندی قهوه را باور نکرده اید؟ خوب، پس این مورد را هم بخوانید: طبق نتایج یکی از تحقیقات، قهوه خاصیت آنتی اکسیدان فوق العاده ای دارد.
این هم، دلیل خوب دیگری برای نوشیدن قهوه! قهوه، سرشار از انواع آنتی اکسیدانها است. یک فنجان آنرا پیش از تمرین امتحان کنید.
موافقان و مخالفان
اگر خواهان دانستن واقعیت درباره قهوه هستید، نظرات موافق و مخالف را مطالعه نمایید و با هم بسنجید. چند سال پیش، خوردن تخم مرغ و گوشت قرمز را بد می دانستند. امروز، مفید می دانند. معلوم نیست که چند سال دیگر، خوب خواهند بود یا بد! قهوه هم همینطور است. چه بسا در آینده، دانشمندی، خاصیت جدید مفید یا مضری برایش کشف کند.