محققان با توجه به رژیم غذایی در مناطقی که شیوع بیماری های قلبی در آنها کم بود، دریافتند که رمز سلامت آنها، مصرف محصولات دریایی است که امگا-۳ کافی برای عملکرد طبیعی سلول-ها را فراهم می کند.
.jpg)
آن چه توجه محققان را به خود جلب کرده، این است که بروز بیماری-های قلبی و سکته در اسکیموها بسیار کم است.
مطالعات وسیعی در زمینه آثار اُمگا-۳ بر سلامت و عملکرد طبیعی ارگان-های بدن صورت گرفته است که همگی موید نقش انکارناپذیر مصرف آبزیان در سلامت عمومی -بدن است.
در واقع بدن برای حفظ سلامت خود به یک سری چربی نیاز دارد که حتما باید از طریق غذا به بدن برسند، زیرا بدن توانایی ساخت این دو گروه چربی را نداشته و فقط از طریق رژیم غذایی می-تواند این چربی-ها را دریافت کند. به همین علت این چربی ها را، اسیدهای چرب ضروری نامیده اند. کمبود این چربی-ها عوارض بسیار جدی را به دنبال دارد. از علایم پوستی گرفته تا علایم عصبی، گوارشی، عملکردی و مغزی از نتایج کمبود این چربی-ها هستند.
این چربی ها شامل اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ می-شوند که بدن، چربی ها دیگر را از آنها تولید می-کند. این اسید-های چرب برای عملکرد طبیعی بدن ضروری هستند. بخشی از فعالیت آنها در کنترل انعقاد خون، ساختار سلولی و ساخت غشای سلول های مغزی موثر بوده و همچنین آثار بسیار مفیدی در جلوگیری از بیماری-های قلبی عروقی، سکته-ها، بیماری-های پوستی مانند پسوریازیس و افسردگی، آسم و… دارند.
اسیدهای چرب امگا-۳ در ماهی-ها به ویژه انواع ماهی های چرب مانند ماهی خال مخالی، ماهی-های خاویاری، سالمون و… به مقدار زیاد وجود دارد. سایر منابع غذایی آن روغن سویا و کانولا، جوانه گندم ، گردو، روغن تخم کتان، سبزیجات برگ سبز و روغن کبد ماهی می باشد.
منابع امگا-۶ نیز بسیار گسترده-اند و در انواع روغن های گیاهی مانند ذرت، آفتابگردان و… وجود دارد.
همان-طور که عنوان شد، هر دو گروه این چربی-ها برای بدن لازم و ضروری-اند. اما رعایت نسبت مناسب میان مصرف آنها نیز بسیار پراهمیت است. متاسفانه در مناطقی از جهان مانند ایران که مصرف ماهیان و محصولات دریایی پایین است، نسبت مصرف امگا-۶ به امگا-۳ در حدود ۲۰ به ۱ است.
بنابراین، در چنین رژیمی-مصرف چربی-های سودمند امگا-۳ پایین است. در حالی که بهترین نسبت مصرف امگا-۶ به امگا-۳، نسبت ۴ به ۱ است. چنین نسبتی با مصرف حداقل دو بار ماهی و محصولات غذایی دریایی در هفته به دست می-آید.
نقش امگا-۳ در بدن
امگا-۳ در بدن به حدی مهم است که در مسیرهای مهم متابولیک بدن نقش دارد، فعالیت آن از سطح سلولی با شرکت در ساختمان غشای سلولی آغاز می-شود و سلامت غشا را حفظ می-کند. ویژگی-های غشای سلولی تحت تاثیر نوع چربی است که مصرف می-شود.
مصرف بالای چربی-های اشباع سبب افزایش–شکنندگی غشای سلولی می-شود و زمینه بروز آسیب-های سلولی و حتی بروز سرطان را در ابعاد سلولی فراهم می-کند، در حالی که با مصرف چربی-های سالم-تر مانند امگا-۳ سلول-ها در برابر آسیب-ها بیمه می-شوند.
به تازگی ترکیبی به نام رزولوین شناسایی شده است که این ترکیب از تبدیل امگا-۳ موجود در آبزیان در بدن به وجود می-آید.
آثار مفید امگا-۳ در درمان اختلالات روحی مانند افسردگی و اختلالات دو قطبی مشاهده شده است، بنابراین بسیاری از پزشکان در درمان بیماران خود امگا-۳ را نیز لحاظ می-کنند.
محققان همچنین ارتباط میان وضعیت امگا-۳ و افسردگی پس از زایمان را مورد بررسی قرار دادند.
در این تحقیق، میزان دوکوزاهگزانوئیک اسید در خون ۳۸۰ زن استرالیایی شش ماه پس از زایمان بررسی و مشخص شد که افزایش یک درصدی میزان آن در خون سبب کاهش ۵۹ درصدی در علایم افسردگی می-شود.
در طول بارداری، روزانه در حدود ۲/۲ گرم اسید-های چرب ضروری به مصرف جنین می-رسد، در نتیجه پس از زایمان با کاهش میزان آنها در بدن مادر، خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان افزایش می-یابد.
